Πορτραίτα του τόπου μας: Σπυριδούλα (Γιούλα) Παππά-Ψωμά

Γράφει: O Αλέξανδρος Χ.Παλιούρας

Όσοι καθίσαμε στα θρανία του δημοτικού σχολείου Μπαμπίνης μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του '80 τολμώ να πω ότι ανήκουμε στους τυχερούς ,γιατί μάθαμε τα πρώτα γράμματα κάτω από ιδιαίτερα διαφορετικές συνθήκες .Οι δάσκαλοί μας υπήρξαν εκπαιδευτικοί με κέφι για τη δουλειά τους ,πλήρη συναίσθηση της αποστολής τους , με άριστη παιδαγωγική κατάρτιση,βαθιά γνώση του αντικειμένου διδασκαλίας τους , με πολυμέρεια γνώσεων καθώς και εκπληκτική ικανότητα επικοινωνίας .Η επικοινωνία αυτή δεν περιοριζόταν στις σχολικές αίθουσες ή στο προαύλιο του σχολείου στα διαλείμματα , αλλά σφυρηλατούνταν τις υπόλοιπες ώρες της ημέρας στους δρόμους του χωριού  όταν τύχαινε να συναντήσουμε τους δασκάλους μας κι αυτό έκανε το έργο τους πιο γόνιμο. Αυτή η επαφή λειτουργούσε ως πρόκριμα για τη σχέση μας μέσα στην αίθουσα διδασκαλίας την επόμενη μέρα.

Τούτο δε σημαίνει σε καμιά περίπτωση ότι οι ακολουθήσαντες τα επόμενα χρόνια δάσκαλοι δεν διέθεταν τα προαναφερθέντα προσόντα. Ασφαλώς κι αυτή σφράγισαν με το έργο τους την πορεία της μικρής κοινωνίας του χωριού μας .Υπολείπονταν όμως εκ των πραγμάτων στην ''εκτός των τειχών '' επικοινωνία ,αφού δεν κατοικούσαν στο χωριό μόνιμα, αλλά μετακινούνταν σε μεγαλύτερες πόλεις όπου διέμεναν ή στους τόπους καταγωγής τους αν ήταν σε προσιτή απόσταση τα χωριά τους.

Στην περίπτωση των πλέον αξιαγάπητων και ικανών δασκάλων του χωριού μας ανήκει και η Σπυριδούλα (Γιούλα) Παππά -Ψωμά. Κόρη του Αλέξανδρου Παππά και της Μαρίας Σταμουλακάτου γεννήθηκε στη Μπαμπίνη το 1927.Μέλος πολυμελούς οικογένειας , έξι παιδιά είχαν οι γονείς της , κατόρθωσε να σπουδάσει  παρά τις δυσκολίες των καιρών .Το 1948 πρωτοδιορίστηκε στη Λεπενού. Το 1949 μετατίθεται στο χωριό μας και δίδαξε σ'αυτό  μέχρι το 1959 οπότε μετακινείται στον Αστακό, λόγω του γάμου της το 1958 με το συμπατριώτη μας μαθηματικό Νικόλαο Ψωμά, ένα θρύλο της εκπαίδευσης , όπου παραμένει μέχρι το 1972 ως δασκάλα στο 1οΔημοτικό Σχολείο Αστακού και τον τελευταίο χρόνο ως διευθύντρια στο νεοσύστατο 2ο Δημοτικό Σχολείο στο Χοβολιό Αστακού . Το 1972 μετατίθεται στην Αθήνα και υπηρετεί στην εκπαίδευση μέχρι το 1983 οπότε και συνταξιοδοτείται.

Απέκτησε τρία παιδιά. Δύο αγόρια, το Γιάννη και τον Αλέξανδρο και ένα κορίτσι την Τασούλα. Ο Γιάννης και η Τασούλα είναι σήμερα εκπαιδευτικοί ,κι ο μικρότερος ο Αλέξανδρος εργάζεται ως οικονομικός διευθυντής σε μεγάλη εταιρεία. Η ίδια σήμερα μετά το θάνατο του συζύγου της ζει στο Χαλάνδρι Αττικής πάντα θαλερή , προσηνής, καλοσυνάτη και με έντονες ακόμη πνευματικές ανησυχίες και κοινωνικές ευαισθησίες.

Η κυρία Γιούλα Παππά- Ψωμά ανήκει στους εκπαιδευτικούς εκείνους που διακρίθηκαν όχι μόνο για την ικανότητά τους να μεταδώσουν γνώσεις και ανθρωπιά στους μαθητές ,αλλά κυρίως για την αγάπη και την λαχτάρα της για την επιτυχία των μαθητών της .Μια αγάπη που εκφράζονταν με χίλιους τρόπους .Η βέργα (βίτσα) που την εποχή εκείνη αποτελούσε μέρος της παιδαγωγικής τακτικής, χρησιμοποιούνταν από την ίδια, για συμμόρφωση και προτροπή των μαθητών για μελέτη, σε εξαιρετικές περιπτώσεις και πάντα με φειδώ. Μετά τα πρώτα χτυπήματα στα παιδικά μας χεράκια και πριν ακόμη κοκκινίσουν ,ένιωθες ότι συμπάσχει μαζί μας .Σταματούσε πάντα στον κατάλληλο χρόνο και με τέτοιο τρόπο αποδεικνύοντας την απέχθεια της για τη χρήση του μέτρου και μας κοιτούσε μ’ένα βλέμμα που αισθανόσουν τη συγνώμη της.

Αυτό βέβαια εμείς τα παιδιά το εισπράτταμε ,αφού το ένστικτο των μαθητών είναι αλάθητο και γνωρίζαμε πολύ καλά ότι η δασκάλα μας μας αγαπούσε.Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι πάντα μέσα στην τάξη μας προσφωνούσε με το υποκοριστικό ή το χαϊδευτικό του μικρού μας ονόματος και κατά τον ίδιο τρόπο μας χαιρετούσε κάθε φορά που μας συναντούσε στους δρόμους του χωριού .

Πάντα ήρεμη και γλυκομίλητη, με μειλίχιο και πειστικό τρόπο μας έκανε ιδιαίτερα προσεκτικούς στην παρακολούθηση του μαθήματος. Αυστηρή όταν οι περιστάσεις το απαιτούσαν , με εκείνες τις εξάρσεις που χαρακτηρίζουν τους εκπαιδευτικούς και πάντα σκυμμένη πάνω στα παιδικά μας κεφάλια που με το απλό χάιδεμά της μας έδινε θάρρος και μας ενέπνεε αυτοπεποίθηση και εμπιστοσύνη στις δυνάμεις μας. Πέταξε πολύ νωρίς τη βέργα από τα πρώτα χρόνια της εκπαιδευτικής της  πορείας συνειδητοποιώντας τη σκληρότητα του μέτρου. Άλλωστε διέθετε μια έμφυτη εκπληκτική ικανότητα να τιθασεύει τους απείθαρχος μαθητές και να εμπνέει και να παροτρύνει για μάθηση και τους πλέον αδιάφορους .Τούτο επιτυγχάνονταν με το πλησίασμα και το άγγιγμα της παιδικής μας ψυχής μέσα από ένα απλό, ζεστό, γλυκό και πολλά εννοούντα κοίταγμα της .Ποτέ δεν έκανε διακρίσεις στους μαθητές της και δεν ξεχώριζε κανένα δείχνοντας μεγαλύτερη ή μικρότερη συμπάθεια σε κάποιον .

Ξεχωριστή ικανότητα διέθετε στην οργάνωση και παρουσίαση θεατρικών παραστάσεων στις γιορτές των εθνικών επετείων και στις γυμναστικές επιδείξεις στο τέλος της σχολικής χρονιάς .Η συμμετοχή των μαθητών σ’ αυτές  τις διοργανώσεις ήταν καθολική και αυθόρμητη .Πολλές απ΄ αυτές τις παραστάσεις  έχουν μείνει ανεξίτηλες στη μνήμη των συμμετεχόντων μαθητών, αλλά και των θεατών –συγχωριανών μας.

Όλοι οι χωριανοί μας τη θυμούνται νοσταλγικά κι έχουν να καταθέσουν ένα καλό λόγο για αυτήν, ιδιαίτερα για τη σεμνότητα με την οποία λειτουργούσε ως άνθρωπος και εκπαιδευτικός .Μια σεμνότητα που την χαρακτηρίζει ακόμα και σήμερα , αφού η ίδια θεωρεί ότι η ταπεινοφροσύνη δεν είναι μόνο χάρισμα ,αλλά βασική και θεμελιώδης αρετή στην οποία στηρίζονται όλες οι υπόλοιπες αρετές .

Η αγάπη της για τα παιδιά και το ενδιαφέρον της γι΄ αυτά δεν περιορίστηκε μόνο στα χρόνια που ήταν μαθητές της ,αλλά συνεχίστηκε και με την έκφραση της αγωνίας της για τη μετέπειτα επιτυχία τους στη Δ/θμια εκπαίδευση. Προσπαθούσε με κάθε τρόπο να εξασφαλίσει αυτή την επιτυχία και παρακολουθούσε την πορεία τους στο Γυμνάσιο κατά τα χρόνια που υπηρετούσε στο Αστακό .Πάντα αγωνιούσε και ρωτούσε να μάθει,από το σύζυγό της μαθηματικό, αείμνηστο Νικόλαο Ψωμά, που ήταν καθηγητής μας στο γυμνάσιο, για το ''πως τα πάμε''.

Για μας που παρακολουθήσαμε τα γυμνασιακά μας μαθήματα στο Αστακό την εποχή που εκείνη δίδασκε στο δημοτικό σχολείο, η μορφή της και η παρουσία της λειτούργησε ως βάλσαμο στις ξενιτεμένες παιδικές ψυχές μας .Τη νιώθαμε σαν ένα δικό μας οικογενειακό πρόσωπο που ήταν δίπλα μας. Άλλωστε το προαύλιο του Γυμνασίου Αστακού και του δημοτικού σχολείου που υπηρετούσε χωρίζονταν από ένα μαντρότοιχο . Στα διαλείμματα , που συνέπιπταν για πρακτικούς λόγους , με αυτά του δημοτικού, πλησιάζαμε τον μαντρότοιχο και σηκώναμε ψηλά τα κεφάλια μας στηριζόμενοι στις μύτες των ποδιών μας για να τη δούμε στο προαύλιο του δημοτικού σχολείου , να τη χαιρετήσουμε κι αυτή γλυκύτατα να μας πλησιάσει και να ρωτήσει με πραγματικό ενδιαφέρον για την υγεία μας και την πρόοδό μας.

Η προσφορά της όμως δεν περιορίζεται στο εκπαιδευτικό της έργο. Η ίδια δεν αρκείται σ΄ αυτό ,αλλά ως άτομο που κατευθύνεται από γνήσια και πηγαία ανθρώπινα αισθήματα, επεκτείνει τη δράση της και στον κοινωνικό τομέα. Γίνεται μέλος του Ε.Ε.Σ και με την εθελοντική της παρουσία συμμετέχει σ' όλες τις δραστηριότητες του .

Όλοι εμείς οι συγχωριανοί της και ιδιαίτερα οι μαθητές της ,ελπίζω ότι τους εκφράζω όλους ή έστω την πλειοψηφία, είμαστε περήφανοι για τη δασκάλα μας .Την ευχαριστούμε για την αγάπη με την οποία μας αγκάλιασε και για όλα όσα μπόρεσε να μας μεταλαμπαδεύσει .Αισθανόμαστε χαρούμενοι που μας έδωσε την δυνατότητα ν΄ αποτελεί τ΄ όνομά της σημείο αναφοράς σε σχετικές συζητήσεις .Πεπεισμένοι ότι και τα δικά της αισθήματα είναι ανάλογα της ευχόμαστε νάναι πάντα καλά και ν΄ απολαμβάνει τα αγαθά του θεού μαζί με τα παιδιά και τα εγγόνια της.

Την ευγνωμονούμε

Αλέξανδρος Παλιούρας

Εφ''εν Μπαμπίνη''   φ9

Share on Google Plus