Η Τεράστια Αξία και η Άρρητη Προσφορά ενός Δέντρου
"Το Δέντρο του Χρόνου"
Όλα ξεκίνησαν από έναν ταπεινό σπόρο. Έναν σπόρο που ο άνεμος ή ίσως το χέρι ενός προ- προπάππου, φύτεψε με αγάπη στη μέση ενός χωραφιού.
Ένα πουρνάρι – Quercus coccifera, όπως το λένε στη βοτανική ονομασία, μα για τον λαό ήταν πάντα το Πουρνάρι. Κανείς δεν θυμάται ακριβώς πότε φυτεύτηκε. Οι παλιοί λέγανε πως ήταν ο προ-προπάππους που, μια μέρα του Αυγούστου, στάθηκε στη μέση του χωραφιού, έσκαψε με τα χέρια το χώμα και φύτεψε ένα μικρό δεντράκι: ένα πουρνάρι, απ’ αυτά που άντεχαν τη δίψα και τη ζέστη.
Πέρασαν τα χρόνια. Το χωράφι ήταν ξερό, δουλεμένο μόνο την άνοιξη και το φθινόπωρο, αλλά το δέντρο μεγάλωνε, αργά και σταθερά. Ρίζωσε βαθιά, απλώθηκε, κι έγινε κορμός και ίσκιος και μνήμη, σύμβολο του χρόνου και της αντοχής.
Με κόμη που απλώνεται σε 100 τετραγωνικά μέτρα και ύψος που ξεπερνά τα 20 μέτρα, με κορμό τόσο χοντρό που δυο άνθρωποι δεν τον αγκαλιάζουν, το πουρνάρι αυτό δεν είναι πια απλώς φυτό — είναι μάρτυρας ζωής, ιστορίας και λαϊκής παράδοσης.
Πέντε και πλέον γενιές έζησαν κάτω απ’ τον ίσκιο του. Μάνες κοίμισαν τα βρέφη τους σε αυτοσχέδιες ανεμοκούνιες, γέροι ξεκουράστηκαν στο παχύ του φύλλωμα, παιδιά έπαιξαν στους πρόποδές του και έφηβοι αντάλλαξαν κρυφές ματιές. Εκεί δόθηκαν υποσχέσεις, ακούστηκαν τραγούδια και κλάματα, και γιορτάστηκαν χαρές και λύπες.Στη ρίζα του έσφαξαν το πασχαλινό αρνί, γλέντησαν τον κούρο των αιγοπροβάτων, και σ’ αυτό το ίδιο σημείο κρύφτηκαν και ξεκουράστηκαν αγωνιστές του '21, έδωσαν όρκους για την πατρίδα, άφησαν το αίμα τους στο χώμα.
Ο καρπός του, τροφή για τα ζώα της οικογένειας. Τα κλαδιά του, ζεστασιά για τις χειμωνιάτικες νύχτες. Το φύλλωμά του, προσάναμμα για τον φούρνο της μάνας. Σκιά για τον κουρασμένο κτηνοτρόφο, στέγη για τον αγωνιστή.
Το Πουρνάρι τα είδε όλα, μα δεν μίλησε ποτέ.
Και δεν ήταν μόνο τότε. Το δέντρο φιλοξένησε και ανθρώπους που έπασχαν, που ζητούσαν απομόνωση κι αέρα καθαρό – φυματικοί και άρρωστοι, που το είχαν για προστάτη. Το δέντρο τους σκέπασε σιωπηλά.
Με τα χρόνια έγινε βοηθός και στις καλλιέργειες, σύμμαχος των γεωργών και των τσοπάνηδων, κι αναπόσπαστο κομμάτι της αγροτικής ζωής.
Με τον καιρό, ο τόπος γύρω άλλαξε. Οι άνθρωποι έφυγαν, άλλοι για την πόλη, άλλοι για το εξωτερικό.
Το χωράφι μαράζωσε. Όμως το πουρνάρι έμεινε εκεί. Αγέρωχο, αγκαθωτό, δυνατό. Οι ρίζες του βάθαιναν ακόμη περισσότερο και τα κλαδιά του άπλωναν σαν να ζητούσαν συντροφιά.
Σήμερα, στέκει μόνο του, σε μιαν άκρη ξεχασμένη. Κι όμως, όταν το βλέπεις, νιώθεις κάτι… μια ανάμνηση που δεν σου ανήκει, μια ζεστασιά απ’ τα παλιά. Είναι ένα κομμάτι του λαού μας, ένα δέντρο που μεγάλωσε μαζί με τον τόπο, που κουβαλά στην ψυχή του τις χαρές και τις λύπες ενός χωριού ολόκληρου.
Και τότε, σε πιάνει η σκέψη: πόσο αξίζει να φυτέψεις ένα δέντρο σήμερα;
Ίσως να μην το δεις μεγάλο. Ίσως να μην απολαύσεις ποτέ τη σκιά του. Μα κάποιος, κάπου στο μέλλον, θα σταθεί από κάτω του, όπως στεκόμαστε εμείς σήμερα, και θα θυμηθεί – ή θα φανταστεί – την ιστορία που γράφτηκε σιωπηλά στον κορμό του.
Γιατί ένα δέντρο δεν είναι μόνο φύλλωμα και καρπός. Είναι παρακαταθήκη, μνήμη, καταφύγιο, μυστικός σύντροφος του λαού. Γιατί η φύτευση ενός δέντρου δεν είναι απλή πράξη. Είναι πράξη ευθύνης και αγάπης για το μέλλον. Είναι επένδυση ζωής.Είναι κληρονομιά που ξεπερνά τον χρόνο και τον άνθρωπο.
Για το περιβάλλον, την υγεία, την αισθητική, την κοινωνία, την καρδιά.
Φυτεύοντας ένα δέντρο δεν φτιάχνεις απλώς σκιά. Φτιάχνεις παράδοση, μνήμη και πολιτισμό.
Φυτεύοντας ένα δέντρο, φυτεύεις μέλλον. Γράφεις Ιστορία
Παναγιώτης Ηλ. Χολής /Αύγουστος 2025
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Τα κείμενα των αναγνωστών που δημοσιεύονται εκφράζονται από τους ιδίους και δεν υιοθετούνται κατά ανάγκη από το παρόν ιστολόγιο.