Ζευγάρι από τα Τρίκαλα θέλησε να τιμήσει με τον πιο ξεχωριστό τρόπο την επέτειο για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση την πιο σημαντική ημέρα της ζωής τους.
Ο Απόστολος Κωσταρέλλος και η αγαπημένη του Αριάννα αναβίωσαν στο γάμο τους τις παραδόσεις του 1821. Ο γαμπρός ξεκίνησε από το χωριό του, το Γοργογύρι, καβάλα σ’ άλογο. Αρματωλός και ενδεδυμένος με παραδοσιακή φορεσιά, έφτασε στην εκκλησία μαζί με τον αδελφικούς του φίλους και κουμπάρους, Άλκη Αργυρίου και Στέφανο Πολυγένη, οι οποίοι ήταν ντυμένοι ανάλογα. Η έφιππη πορεία τους μέσα στο δάσος διήρκεσε 3 ώρες.
Λίγη ώρα αργότερα, την είσοδο του Βυζαντινού Ναού της Πόρτας Παναγιάς λίγο έξω από τα Τρίκαλα, πέρασε και η νύφη φθάνοντας με άμαξα της εποχής. Η Αριάννα, που έχει καταγωγή από τα Ουράλια Όρη της Ρωσίας, φορούσε ένα μακρύ κατάλευκο νυφικό με παραδοσιακά κεντήματα. Τα παραδοσιακά νυφικά φορέματα έχουν περάσει από πολλά στάδια έως ότου φτάσουν στη μορφή που τα ξέρουμε σήμερα. Πριν την απελευθέρωση, οι νύφες ντύνονταν με μπαράδες, φούστες μεταξωτές, φουσκωτές, με ωραίους πλουμιστούς μπούστους και σειρές από φλουριά στο λαιμό, τα λεγόμενα πιρσιάνια. Μετά τη φούστα, ήταν τα βρακιά, τα οποία φυσικά ύφαινε μόνη της η κάθε νύφη στον αργαλειό. Μάλιστα, τα βρακιά και αντίστοιχα η βράκα για τον άνδρα χρησιμοποιούνταν μέχρι και το ’40. Μετά την εποχή των βρακιών, οι νύφες έραβαν μόνες τους το φόρεμα του γάμου τους, το οποίο ήταν απλό σε οποιοδήποτε χρώμα. Για τον άνδρα η βράκα αντικαταστάθηκε από το κουστούμι. Οποιοδήποτε και αν ήταν το φόρεμα, το πέπλο ήταν απαραίτητο.
Οι γάμοι του 19ου αιώνα
Αν ο Απόστολος και η Αριάννα μεταφέρονταν πράγματι δύο αιώνες πίσω, ο γάμος τους πιθανότατα θα είχε κανονιστεί εξ ολοκλήρου από τις οικογένειές τους. Οι γάμοι του 19ου αιώνα ήταν κυρίως οικονομικοί διακανονισμοί με ταξικό πρόσημο. Ιδίως στις αγροτικές κοινωνίες, η επιλογή συντρόφου γινόταν αποκλειστικά από τους γονείς. Οι μελλόνυμφοι παρέμεναν σχετικά αμέτοχοι στην όλη διαδικασία. Σε πολλές περιπτώσεις δεν γνωρίζονταν καν μέχρι τον αρραβώνα. Φυσικά υπήρχαν εξαιρέσεις. Το βασικότερο ζήτημα που έπρεπε να διευθετηθεί ήταν η προίκα. Όσα περισσότερα περιουσιακά στοιχεία είχε η νύφη, αυξανόταν η «αξία» της και η πιθανότητα να «καλοπαντρευτεί». Συνήθως τα κορίτσια παντρεύονταν πριν τα 20 και οι άνδρες λίγο μεγαλύτεροι. Άλλωστε το προσδόκιμο ζωής ήταν χαμηλό και η ανάγκη για παιδιά επιτακτική καθώς εργάζονταν από μικρά στα χωράφια.
Το παρακάτω είναι μέρος ενός προικοσύμφωνου του 1865. Είναι χαρακτηριστικό πόσο λεπτομερώς αναγράφονταν όλα τα περιουσιακά στοιχεία που θα έπαιρνε ο γαμπρός μαζί με τη νύφη.
Γω δίνου σ’ κόρημ ένα πραμά σ’ Αμπδόμπουλο 5 μοδιών, στου Πασπαλά 7 μόδια, 6 σκάφης 4 μόδια, 6 φούσα 10 μόδια. Στου χαριμιγιέ 20 μόδια. Σ’ Μπαμπαδούλα 5 μόδια σ’ Χανούμ τα μήλου 8, τσι τ’ άλλα τα παρτσιαδιάμ τα κρατώ για τα γηρατειάμ.
Μιτά του θάνατουμ θα τα μουράζιν τα δυό τα κοπελούδια. Δύο σιντούτσια σκαλιστά, μια σεντούκα, ένα συτιρουσήν μια λιγέν 10 λιγγέρης τσι 6 καπατσιάστα ένα γάβανου δύο μπακίρης ένα μπακιρέλ 2 τσκάλια 1 μασιά μια πραστιά 1 καζάν μια σκαφ μια ξύστυρια μια τριχιά ένα σταρκό ένα σουφρά 1 λαγίν 4 κμάρια τσι ένα πλασταρήδ 1 στρώμα 2 μαξιλάρης 3 παπλώματα 10 τακίμια σεντόνια 7 τακίμια χράμια 8 κατουβρατσιά 6 φστάνια, 6 απανουβράτσια. Μια φουρισιά μοναριδένεια κρουμδουτσιφλιά 40 πήχης βρακουζόν τσι 10 ζευγάρια μέστια τσι νυφτσήμ.
Ώρες πριν το γάμο οι γονείς έλεγχαν αν είχε τηρηθεί το προικοσύμφωνο. Ακόμη και για μια κουβέρτα, που είχε αξία εκείνη την εποχή, ο γάμος μπορούσε να χαλάσει και για αυτό σπάνια αθετούσαν τη συμφωνία.
Αφού συμφωνούσαν στην προίκα, η οικογένεια του γαμπρού κινούσε για το σπίτι της νύφης. Μόλις έφταναν, έριχναν μερικές τουφεκιές στον αέρα για να γνωστοποιήσουν την χαρμόσυνη είδηση σε όλο το χωριό. Έπειτα άρχιζαν οι ετοιμασίες του γάμου. Το γαμήλιο γλέντι μπορούσε να διαρκέσει μέχρι και τρεις μέρες και συμμετείχαν όλοι οι χωριανοί. Αυτό ήταν το κύριο σημείο που διέφερε ο γάμος του Απόστολου και της Αριάννας. Λόγω κορονοϊού, οι καλεσμένοι ήταν ελάχιστοι, ενώ ούτε μεγάλο γλέντι επιτρεπόταν να γίνει.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Τα κείμενα των αναγνωστών που δημοσιεύονται εκφράζονται από τους ιδίους και δεν υιοθετούνται κατά ανάγκη από το παρόν ιστολόγιο.