ΜΠΑΜΠΙΝΗ:Ξεχασμένα θρησκευτικά έθιμα. Μια ομιλία στο παρεκκλήσιο του Κοιμητηρίου από τον Αλέξανδρο Κυριαζή.

Αγαπητές κυρίες και αγαπητοί κύριοι. 

 Φίλες και φίλοι που παρευρίσκεσθε απόψε μαζί μας , προκειμένου να απευθύνουμε όλοι μαζί , αίτηση στην Παναγία μας μέσα από το μικρό αυτό παρεκκλήσι που είναι αφιερωμένο στην Κοίμησή της , όπως δια των πρεσβειών της αναπαύσει τις ψυχές των ανθρώπων μας και των συνανθρώπων μας που αναπαύονται σ’ αυτόν εδώ το χώρο του Κοιμητηρίου μας . 

 Με αυτή την ευκαιρία θέλω να θέσω στην προσοχή σας μερικά λόγια που μας γυρίζουν το ρολόι του Χρόνου ογδόντα χρόνια πίσω για κάποιες άλλες συνήθειες που μέρος των οποίων είχα βιώσει στην παιδική μου ηλικία ειδικά αυτή εδώ την ημέρα, γι’αυτόν εδώ τον τόπο και για κείνο το μακρινό έθιμο της δεκαετίας του 1930, που σταμάτησε προοδευτικά όταν μας βρήκαν τα βάσανα των πολέμων και της μαύρης Κατοχής , και τα επόμενα της διαλύσεως του Κράτους και των χωριών μας χρόνια. Τελευταία φορά απ’όσο θυμάμαι την 14^η Αυγούστου του έτους 1939 , πιασμένος από τις ντρίλινες φουστάνες της γιαγιάς μου , για να πάρουμε μέρος στην προσκυνηματική δέηση υπέρ αναπαύσεως των ψυχών όλων των ανθρώπων της καθ’ ημάς κοινότητας, ή απλά στο κοινοτικό μνημόσυνο. Λόγω της παρουσίας των περισσοτέρων δημιουργήθηκε στο εσωτερικό του παρεκκλησίου το αδιαχώρητο και κατά συνέπεια το μεγαλύτερο μέρος έμεινε στον εξωτερικό χώρο , μέρος των οποίων κατελάμβαναν οι γιαγιάδες του χωριού μας και που η πλειονότητα αυτών είχαν συντροφιά και από ένα εγγόνι όχι μικρότερο των 9-10 ετών.

Τέτοια επισκεπτήρια γιαγιάδων με τους μικρούς νεοσσούς γίνονταν πάντοτε καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου , ξέχωρα από τη φροντίδα για τους νεκρούς μας τις ημέρες των παθών της Μεγάλης εβδομάδας που άναβαν τα καντήλια των νεκρών μας με το λίγο λάδι έστω και αν αυτό το στερούσαν από τη φτωχή φαμελιά , νεαρά μαυροφορεμένα κορίτσια ή μη. Πάντα όμως προϋπήρχε ένας σταθμός και ίσως πάγιος πριν την εκδήλωση από τους ηλικιακά μεγάλους ανθρώπους των σπιτιών μας και ιδίως από τους παππούδες που μπορούσαν να επιδράσουν στις ψυχές των μικρών θετικά καθώς σου έλεγαν ότι στο ιερό αυτό χώρο βρίσκονταν οι χαροκαμένες μανάδες και αδελφές και πολλές ακόμη γυναίκες που ξόδεψαν τη ζωή τους στους κάμπους και τους βάλτους στα λιοστάσια του Μύτικα όλο τον χειμώνα και στη Μάνινα των βελανιδιών το καλοκαίρι κάνοντας το καθήκον τους για τις σπουδές των παιδιών. Είναι εδώ θαμμένοι οι νέοι προστάτες των οικογενειών που χτυπήθηκαν και κατέληξαν νωρίς από την επάρατη νόσο της Φυματίωσης . Είναι ο μεγάλος αριθμός των γερόντων που αργότερα θα φύγει από τη μεγάλη ανέχεια. Είναι εδώ οι αγαπημένοι μας δάσκαλοι , οι γιατροί μας , οι υμνωδοί της Εκκλησίας μας , οι αγωνιστές των πολέμων και τα πρόωρα βρέφη. Είναι όμως ακόμη εδώ και το σημαντικά μεγάλο κέρδος της Χριστιανικής πίστης σαν μας μάθαιναν τις μεγάλες λέξεις των ποιητών « Ζωή, δεν είναι τίποτα γλυκύτερο στον Κόσμο » και το « Καλότυχοι οι νεκροί που λησμονούν την πίκρα της ζωής ». Έτσι μας διευκόλυναν ν’ ανασταίνουμε τους ανθρώπους μας να πλησιάζουμε προς την εξοικείωση και δεν βλέπαμε την ώρα παρακαλώντας τις γιαγιάδες μας να πάμε συνοδοί στο Κοιμητήριο. 

 Το μεγάλο όμως κέρδος αυτών των εθίμων και τη χριστιανική Πίστη και συναδέλφωση των κατοίκων μας , που διχάζεται πολλές φορές από τις συμπεριφορές μας , ήταν η ομαδική λειτουργία την κάθε φορά 5-6 οικογενειών διά κλήρου γενόμενες (λόγω της στενότητας που άφηνε το πρόβλημα της φύτευσης του καπνού) όλη την εβδομάδα της Διακαινησίμου υπέρ υγείας και νεκρών. Μετά το τέλος της Λειτουργίας περί τα 40 -50 άτομα την κάθε φορά , έπαιρναν το ρακί και το λουκούμι τους στα τρία πεζούλια της Δύσης ( 2 σταθερά και ένα τρίτο αιωνόβιου ξύλινου δένδρου) ανταλλάσσοντας ταυτόχρονα ευχές και χρόνια πολλά σε μια ευχάριστη και χαρμόσυνη ατμόσφαιρα από όλους για όλους για τη βοήθεια της Παναγίας , για τη συνεύρεση και την αλληλεγγύη . Αρκετές φορές λόγω της ειδικής αυτής συνεύρεσης , σ’ αυτό το χώρο , έσπαγε και ο «πάγος» για σοβαρότερα ίσως προβλήματα (ορατά εκ του αποτελέσματος ) και εκεί έμπαινε η τελεία. Ο θεσμός αυτός και το μέτρο συνεχίστηκαν για λίγο χρονικό διάστημα ακόμη και κατόπιν χάθηκε κοντά στα τόσα άλλα. Ακόμη θα καταγράψω μια θερμή αίγλη για το χρόνο της επιλογής της εβδομάδος της Διακαινησίμου κοντά στη χαρά της Αναστάσεως αρκεί να αναφέρω ότι από την τότε μακρινή Αθήνα ερχόταν η οικογένεια του Ηλία Ράπτη με την προτροπή της συζύγου Αναστασίας το γένος Λούπου από το Καταστάρι Ζακύνθου. Συμπέσαμε δύο φορές στο συλλείτουργο. Δεν ταιριάζει όμως για άλλο διάστημα στο σημερινό κόσμο αυτή η απόσταση . Να είμαστε στο Κοιμητήριο και να μη γνωριζόμαστε μεταξύ μας. Γι ‘αυτό απευθύνω Ευχή και παράκληση να συμβάλουμε όλοι μαζί στην επαναφορά αυτού του τόσο ωραίου και χριστιανικού εθίμου έχοντας και την συμπαράσταση του επιτρόπου μας Αλεξάνδρου Τσακαλογιάννη που πρώτος και από από κοινού σπείραμε αυτό το σπόρο της επαναφοράς .

Εύχομαι δια την αυριανή ημέρα χρόνια πολλά σ’ όσες και σε όσους γιορτάζουν και σε όλους μας ,την βοήθεια της Παναγίας μας που τόσο έχουμε ανάγκη αυτόν τον καιρό .

Σας ευχαριστώ όλους από καρδιάς. Αλέξανδρος Κυριαζής.

Share on Google Plus