Ακούγοντας κάποιος τα τόσο αγαπημένα και δημοφιλή Πρωτοχρονιάτικα Κάλαντα, εύκολα θα μπορούσε να διακρίνει κάποια ασάφεια και ασυναρτησία. Εύλογα θα μπορούσε να αναρωτηθεί από πού κι ως πού η πρώτη μέρα τού μήνα και του χρόνου είναι ψηλή δεντρολιβανιά, τι σχέση μπορεί να έχει ο καινούργιος χρόνος με το θρόνο της εκκλησιάς, γιατί ο Άγιος Βασίλειος δεν μας καταδέχεται, γιατί είναι η Καισάρεια αρχόντισσα κυρία καμωμένη από ζάχαρη.
Όσο όμως αυτή η φαινομενική ασυναρτησία είναι αδιαμφισβήτητη άλλο τόσο έχει την εξήγησή της.
Στα πολύ παλιά χρόνια στο Βυζάντιο οι φτωχοί και παρακατιανοί άνθρωποι δεν τολμούσαν να συναναστρέφοναι και να συνομιλούν με τους πλούσιους και τους αριστοκράτες που κρατούσαν από ψηλά τζάκια. Μόνο στις γιορτές τούς πλησίαζαν και, βέβαια, όχι για να κάνουν κουβεντούλα, αλλά για να τους απευθύνουν ευχές.
Μια Πρωτοχρονιά κάποιος νεαρός, τρελά ερωτευμένος με μια αρχοντοπούλα, της έγραψε λίγα ερωτικά λόγια, για να της εκφράσει τα αισθήματά του. Στους δικούς του στίχους την αποκαλούσε ψηλή δεντρολιβανιά, εκκλησιά με άγιο θρόνο, και επειδή ήταν αρχόντισσα και δεν της επιτρεπόταν να τον καταδέχεται, της ζητούσε να του ρίξει μια ματιά.
Μη μπορώντας όμως να τα πει όλα αυτά ο ίδιος, ανακάτεψε τα κάλαντα με τους δικούς του στίχους, και έτσι χωρίς να κινήσει καμία υποψία, και τα κάλαντα είπε, αλλά και όσα ήθελε να ακούσει η αγαπημένη του. Συνταιριάζοντας τα κάλαντα με τους δικούς του στίχους, έστειλε το ερωτικό του μήνυμα στην καλή του, που κρυμμένη τον άκουγε από τα ψηλά παραθύρια τού αρχοντικού της και φαινομενικά έκανε πως δεν τον καταδέχεται. Επειδή, όμως, καθένας από τους στίχους τού νεαρού ακολουθούσε μετά από ένα στίχο των καλάντων, το πρωτοχρονιάτικο τραγούδι έδινε την εντύπωση των ασυνάρτητων και ακατάληπτων στίχων.
Αλλά αυτοί οι εμβόλιμοι στίχοι, παρόλο που δημιούργησαν μία παρανόηση και άφησαν μία γεύση ασυναρτησίας που έφτασε μέχρι τις μέρες μας, δεν μας εμπόδισαν καθόλου ούτε να ψάλλουμε ούτε να ακούμε τα πρωτοχρονιάτικα κάλαντα με μεγάλη λαχτάρα και ευχαρίστηση.
Ίσως γιατί την τέχνη δεν χρειάζεται τόσο να την καταλαβαίνουμε όσο να την αισθανόμαστε!
Στα κάλαντα που ακολουθούν οι στίχοι που βρίσκονται σε αγκύλες είναι οι εμβόλιμοι στίχοι του νεαρού που ψάλλουν τον κρυφό του έρωτα.
Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά,
[ψηλή μου δεντρολιβανιά]
κι αρχή καλός μας χρόνος,
[εκκλησιά με τ'άγιο θρόνος.
Άγιος Βασίλης έρχεται
[και δεν μας καταδέχεται]
από την Καισαρεία
[Συ είσαι αρχόντισσα κυρία].
Βαστάει πένα και χαρτί
[Ζαχαροκάντιο ζυμωτή],
χαρτί και καλαμάρι
[δες και με το παλικάρι].
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Τα κείμενα των αναγνωστών που δημοσιεύονται εκφράζονται από τους ιδίους και δεν υιοθετούνται κατά ανάγκη από το παρόν ιστολόγιο.