ΜΑΝΗ & ΞΗΡΟΜΕΡΟ στα 1831. Του Νίκου Θεοδ. Μήτση

  

 Επ΄ ευκαιρία των 188 ετών από τη δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια  και μέσα από αδιάσειστα στοιχεία από πρωτογενείς αρχειακές πηγές , όπως μας συνηθίζει ο Ξηρομερίτης ιστορικός ερευνητής , Νίκος Θεοδ. Μήτσης , παρουσιάζουμε  την ιστορική διατριβή  που αφορά την εμφυλιοπολεμική κατάσταση στα 1831  στην Ελλάδα , την ανταρσία στη Μάνη από τους Μαυρομιχαλαίους , τις  αντιδράσεις και τα ψηφίσματα συμπαράστασης της επαρχίας  Βονίτσης και Ξηρομέρου και των στρατευμάτων της Δυτ. Ελλάδος  προς τον Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια , αλλά και τον σκοτεινό και δόλιο ρόλο των ξένων δυνάμεων ( Αγγλία , Γαλλία , Ρωσία)

Άξιο σημειώσεως για τον αναγνώστη σαυτό το θέμα  που σας παρουσιάζουμε , είναι τα ψηφίσματα συμπαράστασης των Ακαρνάνων προς το πρόσωπο του Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια  που μας φέρνει στο φως της δημοσιότητας για πρώτη φορά  ο Νίκος Μήτσης . Ένας αθόρυβος ιστορικός ερευνητής , που για την προσφορά του Ξηρομέρου και της Βόνιτσας στην εθνική Παλιγγενεσία ,  μέσα από την πολύχρονη έρευνα του στα Γ.Α.Κ , αλλά και τη δράση του στα πολιτιστικά και αυτοδιοικητικά πράγματα του Ξηρομέρου , μας δίνει το δικαίωμα  να λέμε ότι οι ιστορικές του έρευνές και τα βιβλία του , είναι αναμφισβήτητα και με τη βούλα πιστοποιητικά   εγκυρότητας για την Τοπικής μας Ιστορία .

Θα μείνετε έκθαμβοι , διαβάζοντας για τις  δημοκρατικές Συνελεύσεις των Ξηρομεριτών στον Μύτικα  στις 28 Φεβρουαρίου 1831 , στον Αετό Ξηρομέρου στις 4 Αυγούστου 1831 , στη Βόνιτσα  στις 3 Αυγούστου 1831, όπως  και τα ψηφίσματα συμπαράστασης τους προς τον  Ιωάννη Καποδίστρια , εξ αιτίας της ανταρσίας  των Μαυρομιχαλαίων κατά του Καποδίστρια .

Θα διαπιστώσετε  ποια χωριά συμμετείχαν στις Συνελεύσεις αυτές , ποια ονόματα υπέγραψαν , τη Δημογεροντία της Βόνιτσας  στα 1831  , όπως και τη Δημογεροντία του Ξηρομέρου  , την Αστυνομία στον Μύτικα  στα  1831 , τα ψηφίσματα συμπαράστασης από τα στρατόπεδα του Μακρυνόρους και τα ονόματα των αξιωματικών του Ταξιαρχικού Σώματος  στη Δυτική Ελλάδα . 

Παράλληλα θα  διαβάσετε και αντίστοιχα ψηφίσματα  υπέρ του Καποδίστρια από δεκάδες χωριά της Μάνης . Τη δολοφονία του Καποδίστρια από τους :  Κωνσταντίνο και Γεώργιο Μαυρομιχάλη , καθώς και την τραγική τους εκτέλεση .

Θα  δείτε σε πρωτότυπη μορφή τη δακρύβρεχτη επιστολή δακρυρροούντων  οπλαρχηγών της Δυτικής Ελλάδος  με  τις πρωτότυπες  υπογραφές των : Γεωργίου Βαρνακιώτη , Θεόδωρου Γρίβα , Ανδρέα Ίσκου , Κίτσου Τζαβέλα, Γεωργίου Τσόγκα , Δημήτρη Μακρή , Κωνσταντή Βέρρη , Γιαννάκη Στάικου , Παναγή Γαλάνη , Γαρδικιώτη Γρίβα, Βικέντιου Πίσσα Φρούραρχου Μεσολογγίου  κλπ αξιωματικών .

Αλλά και τις δυο εθνοσυνελεύσεις και δυο κυβερνήσεις που υπήρχαν στα 1831 εξ αιτίας της εμυλιοπολεμικής κατάστασης που επικρατούσε τότε στην άρτι συσταθείσα  ανεξάρτητη Ελλάδα.

  

Όπως και την έλευση του βασιλιά  Όθωνα στην Ελλάδα στα 1833 , μετά  από την έγκριση της Ε΄ Εθνοσυνέλευσης των Ελλήνων  τον Ιούλιο του 1832 .

Ιστορικά ντοκουμέντα που κάθε αναγνώστης  θα ήθελε να γνωρίζει , καθότι η πραγματική  μας ιστορία και δη η Τοπική δεν μας έχει διδαχθεί , για λόγους που αναντίρρητα δεν είναι της παρούσης .

ιστορικές ιχνηλασίες

Του Νίκου Θεοδ. Μήτση

ΜΑΝΗ ΚΑΙ ΞΗΡΟΜΕΡΟ στα 1831

              Η ανταρσία κατά του Καποδίστρια στο Λιμένι και την Αρεόπολη, όπως και τα υπέρ αυτού ψηφίσματα συμπαράστασης των Ξηρομεριτών, των Βονιτσάνων και των δυτικοελλαδιτών αξιωματικών του στρατού που αφορούσαν τη δολοφονία του Καποδίστρια από τους Γεώργιο και Κωνσταντίνο  Μαυρομιχάλη. 

         Ως γνωστόν από το Πάσχα του 1830 Μανιάτες από τα χωριά Λιμένι και Αρεόπολη βρέθηκαν σε ανταρσία διαρκείας κατά του Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια και μοίραζαν, ιδιοχείρως οι ίδιοι, συνθήματα, για την μη πληρωμή των φόρων με την παρακάτω δικαιολογία “Ουδέποτε πλήρωσε η Μάνη και δεν πρέπει να καθιερωθή τοιαύτη κακή συνήθεια“ και τον Δεκέμβριο του ιδίου έτους συγκρότησαν, παρανόμως φυσικά, Προσωρινή (Διοικητική) Επιτροπή με έδρα την Τζίμοβα δηλ. τη σημερινή Αρεόπολη της Μάνης. 

          Πρωταγωνιστικό ρόλο σ αυτή την ανταρσία έπαιξε ο Τζανής (Ιωάννης) ή Κατσής Μαυρομιχάλης, αδελφός του Πετρόμπεη, ο οποίος συγκρότησε, όπως προείπαμε, επαναστατική κυβέρνηση στην Τσίμοβα (Αρεόπολη), έδιωξε τους κυβερνητικούς υπαλλήλους, άρπαξε τις προσόδους του Τελωνείου και έστειλε μερικούς οπαδούς– φίλους του στην Μονεμβασιά και το Έλος της Λακωνίας όπου και λεηλάτησαν τους κατοίκους.............

         Η δυσαρέσκεια και η εχθρότητα των Μαυρομιχαλαίων στον Καποδίστρια οφειλόταν στην κατάργηση των προνομίων που είχαν στους δασμούς και τη φορολογία κατά την Τουρκική περίοδο ως ηγεμόνων της Μάνης. Παράλληλα το 1830 το αντικαποδιστριακό ρεύμα διογκώθηκε ταχύτατα με κύρια στηρίγματα  στην Ύδρα, στον Πόρο, στις Σπέτσες, στη Σύρο και στη Μάνη. Οι πλοιοκτήτες  εκείνης της εποχής έτρεφαν μεγάλο μίσος για τον Καποδίστρια και δεν επιθυμούσαν να φορολογηθούν όπως οι υπόλοιποι πολίτες της χώρας. 

Ο πύργος του  Παναγιώτη Μούρτζινου (Τρουπάκη) στην Καρδαμύλη της Μεσσηνιακής Μάνης

Η ΓΕΝΙΚΗ Εφημερίς [φ. 7/28-1-1831] η οποία αναφέρει για τα γεγονότα της ανταρσίας από τους  Μαυρομιχαλαίους, τέλους του 1830 με αρχές του 1831, στο Λιμένι της Μάνης 

              Έτσι τον Δεκέμβριο του 1830 ξέσπασαν στο Λιμένι της Μάνης (έδρα των Μαυρομιχαλαίων) φοβερές ταραχές, διώχθηκε βίαια ο έκτακτος Επίτροπος (Νομάρχης Κάτω Μεσσηνίας, Ιάκωβος Κορνήλιος) και οι Μανιάτες ετοιμαζόταν να προχωρήσουν με στασιαστικές διαθέσεις στο Ναύπλιο. Παράλληλα προχώρησαν σε έκτροπα και βιαιότητες και έφθασε στο σημείο να κάνουν και ανταρσία για να ανατρέψουν με πραξικοπηματικό τρόπο τον νόμιμο και εκλεγμένο από τη Γ΄ Εθνοσυνέλευση, Κυβερνήτη Ιωάννη Αντ. Καποδίστρια.

           Κυριότερος σκοπός των στασιαστών ήταν η κάλυψη της διαρπαγής των δημοσίων χρημάτων, που είχαν εκείνες τις ημέρες εισπραχθεί από τις προσόδους της επαρχίας Μαΐνης (Μάνης). Επίσης μια άλλη απαράδεκτη ενέργεια του αντικαποδιστριακού Ανδρέα Μιαούλη ήταν και η ανατίναξη δυο ελληνικών πλοίων στις 1 Αυγούστου 1831 στον ναύσταθμο του Πόρου. Συγκεκριμένα, ανατίναξε την φρεγάτα “Ελλάς” και την κορβέτα “Ύδρα”. 

      H εφημερίδα ΓΕΝΙΚΗ (αριθ. 7/28-1-1831, ιδέ σχετική φωτο πιο πάνω) για τη στάση των Μανιατών, αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής: 

         “ο Γερουσιαστής Πέτρος Μαυρομιχάλης (Πετρόμπεης), ο αδελφός του Κωνσταντίνος και ο ανεψιός του Κατσάκος ανεχώρησαν κρυφίως για το Λιμένι. Οι δύο πρώτοι ελειποτάκτησαν ως προς την οποίαν κατείχον θέσιν καθό υπάλληλοι της Κυβερνήσεως και ο τρίτος εδραπέτευσεν από την εν Άργει φυλακήν, όπου εκρατείτο κρισολογούμενος εις το Πρωτόκλητον Δικαστήριον. Πιστεύομεν αδιστάκτως ότι η αξιόποινος αύτη πράξις συνέχεται με τα στασιώδη κινήματα, τα οποία συνέβησαν εις Λιμένι προς τα τέλη του Δεκεμβρίου. 

         Η κυβέρνησις έλαβε και θα λάβει τα πλέον δραστήρια μέτρα τόσον δια να προφυλάξη τας  ειρημένας επαρχίας  απο την επιδημίαν της αταξίας, όσον και δια να επαναγάγη εις τα χρέη των ανθρώπους  αποπλανημένους από την αμάθειαν και την πλεονεξίαν..........................

         Σας δίδομεν τας πληροφορίας ταύτας, δια να οδηγηθήτε ως προς τας ομιλίας σας με τους δημογέροντας, τους προκρίτους και τους πολίτας των οποίων ενεπιστεύθητε την διεύθυνσιν επαρχιών....

Εν Ναυπλίω  την 18 Ιανουαρίου  1831

ο Κυβερνήτης       ο Γραμματεύς της Επικρατείας

Ι.Α. ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ              Ν. ΣΠΗΛΙΑΔΗΣ “ 

                                            ****************** 
    Ο Καποδίστριας αφού είδε ότι οι Μαυριμιχαλαίοι ξεπέρασαν κάθε όριο, αντέδρασε και συνέλαβε τον Τζανή (Ιωάννης) Μαυρομιχάλη (που ήταν αδελφός του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη), τον γιο του Ηλία Κατσάκο και τους περιόρισε στις Σπέτσες και στο Άργος αντίστοιχα, με την κατηγορία της πειρατείας και της απόπειρας δολοφονίας. Και, στις 23 Ιανουαρίου 1831 συνέλαβε στο Κατάκωλο Ηλείας τον αντικαποδιστριακό Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη (τον άλλοτε Μπέη της Μάνης) και τον φυλάκισε στο Ιτσ Καλέ (Ακροναυπλία). Ως γνωστόν τον Μάρτιο του 1832 ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης αποφυλακίστηκε με διαταγή του Αυγουστίνου Αντ. Καποδίστρια.

         Αυτές οι στασιάσεις και οι ταραχές είχαν σαν αποτέλεσμα τα υπόλοιπα γεωγραφικά διαμερίσματα της Ελλάδος να δημιουργήσουν “κίνημα” συμπάθειας προς τον Κυβερνήτη και, με αφορμή την διακήρυξη του Καποδίστρια όπως δημοσιεύθηκε με  αριθ. 2993 στην εφημερίδα ΓΕΝΙΚΗ, εξέδιδαν οι Δημογεροντίες ψηφίσματα, εκφράζοντας έτσι και δημόσια τη συμπαράστασή τους προς τον Ιωάννη Καποδίστρια. 

************

       Ένα τέτοιο ψήφισμα συμπαράστασης προς τον Καποδίστρια για τα γεγονότα της ανταρσίας των Μανιατών κατά του Κυβερνήτη τον Δεκέμβριο του 1830 στο Λιμένι Λακωνίας, έχουμε και από τη Δημογεροντία του Ξηρομέρου. Ψήφισμα που συντάχθηκε και υπογράφηκε στις 28 Φεβρουαρίου 1831 στον Μύτικα από τους δημογέροντες και τους προκρίτους του Ξηρομέρου, το οποίο  και αξίζει τον κόπο να δούμε, πως οι τότε Ξηρομερίτες, έδειχναν τη συμπαράστασή τους προς τον Καποδίστρια σε χρόνο που άλλες επαρχίες της Ελλάδας στασίαζαν, καθώς επίσης και τα ονόματα αυτών που υπέγραψαν το ψήφισμα συμπαράστασης στον Καποδίστρια, αλλά και τα χωριά απ’ τα οποία και κατάγονταν οι υπογράφοντες.

          Σημειωτέον ότι στην Ακαρνανία υπήρχε, τότε, έντονο αντικαποδιστριακό ρεύμα, λόγω του ότι οι περιοχές Ξηρόμερο, Βόνιτσα και Βάλτος αφέθηκαν εκτός των ορίων  του νεοσύστατου ελληνικού κράτους με την συνθήκη της Ανδριανουπόλεως 2-14 Σεπτ. 1829. Ενσωματώθηκαν, ως γνωστόν, αμφότερες οι επαρχίες της Ακαρνανίας  στο ελληνικό κράτος, με τη συνθήκη της Κάλλιτζας στις 9-21 Ιουλίου του 1832. 

        Παρόμοια ψηφίσματα βρήκαμε κατά την έρευνά μας και από τις επαρχίες της τότε Αιτωλοακαρνανίας όπως: του Βάλτου, της Ευρυτανίας, της Τριχωνίδας, του Ζυγού, του Βλοχού, του Αιτωλικού, του Μεσολογγίου, της Ναυπακτίας, των  Κραβάρων αλλά κλπ διαμερισμάτων της τότε ελεύθερης Ελλάδας [Γεν. Γραμ. φ. 264]. 

         Ιδού και το ψήφισμα που αλιεύσαμε στην αέναο έρευνα μας στα Γ.Α.Κ, μεταφρασμένο από πρωτότυπη αρχειακή πηγή, του οποίου κρατάμε το ύφος και την ορθογραφία αυτού ως έχει από το πρωτότυπο, ψήφισμα που συντάχθηκε και υπογράφηκε στον Μύτικα από τους προκριτοδημογέροντες του Ξηρομέρου:

“Προς τον Εξοχώτατον Κυβερνήτην της Ελλάδος

Εξοχώτατε! 

              Η υπ΄ αριθ. 2993 εγκύκλιος της Υ. Ε την οποίαν η Γεν. Εφημερίς δημοσιεύει μας δίδει την αφορμήν εις το να εκφράσωμε προς την Σ. Κυβέρνησιν τα αισθήματά μας, εις την λύπην την οποίαν  συναισθάνθημεν δια τα κατά  εν Λιμένι της Σπάρτης συμβάντα, αποτέλεσμα ολέθριον της κακοβουλίας των Μαυρομιχαλαίων της οποίας τυφλά όργανα μόνοι οι Λιμένιοι. Ελεούμε περιπαθέστατα το δυστύχημα των κατοίκων του Λιμενίου και δεν ελπίζομεν, αν έχουν ψυχήν ελληνικήν, να μην ήτον εις αίσθησιν, δια την εξ απάτης επωνείδιστον παρεκτροπήν των ταύτην και (εις) κατάστασιν. 
        Μας εμπνέει επίσης οικτράν αποστροφήν και αγανάκτησιν το φρόνημα και ο σκοπός των κακοβούλων στασιαστών, οι οποίοι και εις άλλας περιστάσεις απέδειξαν εις το κοινόν της Ελλάδος και εις τον κόσμον, ότι δεν είναι γνήσια της Ελλάδος τέκνα και όνειδος της πατρίδος των.

       Παγώνει αφ ετέρου το αίμα μας εις τας φλέβας του μήποτε περίστασιν τοιαύτην, καθ΄ ην αντικείμενον των φιλανθρώπων φροντίδων της Ευρώπης, και των  ευεργετικών σκοπών των κρατεών υπερασπιστών μας τα πράγματα της Ελλάδος και η αποκατάστασις της πατρίδος μας, η φήμη άλλως πως εξηγήσει τα καθ΄ ημάς, και λυπήσει τους φίλους και ευεργέτας μας και παραβλέψει τα πολύτιμα της πατρίδος μας συμφέροντα. 
         Σπεύδομεν δια ταύτα να διαβεβαιώσουμε στον Σεβαστόν Κυβερνήτην μας, την διακίαν θλίψιν μας και αγανάκτησιν ως προς τα συμβάντα, και την ολόψυχον και καθολικήν αφοσίωσιν όλων ημών εις την ενεστώτα Σοφήν Κυβέρνησίν μας και τα καθεστώτα. Ως άστρον δε αντικείμενον της πατρικής σας κηδεμονίας, αξιούμε και γενικοτέρας προσοχής την πατρώαν μας ταύτην Γην, της οποίας οι κάτοικοι και υπό τον ζυγόν της Τυρανικής εξουσίας, σεμνοπρεπώς εφύλαξαν χαρακτήρα υποταγής κι όχι δουλείας ως προς τους Τυράνους των. Και εις το στάδιον του αγώνος μας ενδόξως ηγωνίσθησαν με το ευγενές αίσθημα, το οποίον το προς την πατρίδα χρέος των υπαγόρευε και το δικαίωμα, αποβλέποντες εις ένα και μόνον τέλος δια να ζήσουν ελεύθεροι και υπό νόμους. Απεκδεχόμενοι ως αποτέλεσμα των πολυαιμάτων θυσιών και αγώνων των της ευνομίας τα καλά , όσα διάτινος καιρού ευτυχώς με την παρουσίαν σας απολαμβάνομεν. Και δεν πιστεύομεν ποτέ ώστε η φιλάνθρωπος και ευαίσθητος καρδίας σας να υποφέρει, λαοί οίτινες τόσον εκτίμησαν και λατρεύουν το πολίτιμον της ελευθερίας όνομα και πράγμα και οίτινες έγιναν όλοι θύματα του πολέμου και με απίστευτον διακαρτέρησαν υπομονήν και ανδρείαν επ΄ αυτό και μόνον δια να ζήσουν ως άνθρωποι και όχι ως κτήνη, να αποσπασθούν ασπλάχνως από την ολομέλειαν της Ελλάδος και να παρορασθώσιν εις εγκατάλειψιν εις τοιαύτην κατάστασιν, Σας διαβεβαιούμεν ή φιλανθρωπία δι ημάς ή θάνατος. Τα Σώματα των υπολειπομένων μας κατάστικτα από πληγάς. Αι κωμοπόλεις εις τα χωρία μας σχηματίζουν οικτράν ερημίαν και πολυάριθμαι οικογένειές μας θύματα του πολέμου, και λάφυρα της θυρωδίας των απόντων μας εχθρών και τυράννων, ώστε το να επιζήσωμεν όνειδος εις ημάς, και άδικον εις τας ιεράς εκείνας ευκλέας σκηνάς, των οποίων αχνίζουν ακόμη τα αίματα, και η ζωηρά και παντηκοτάτι ενθύμησις των οποίων συνδέει και ζωογονεί τας τεθλημένας καρδίας μας. Περισσότερον μήτε ψυχήν έχομεν να εκφρασθώμεν, μήτε η κατάστασίς μας επιδέχθει περιγραφήν εις κάθε εναντίον, ο μοι γένοιτο. 

      Όθεν και τα ολίγα ταύτα αν γενούν ευπρόσδεκτος αφορμή και ύλη επιχειρηματική εις την Εξοχότητά σας εις το να επικαλεσθείτε την φιλανθρωπίαν των Σεβαστών δυνάμεων εις την ευεργετικήν προσπάθειάν των και δι ημάς. Των οποίων η φιλανθρωπία συνοδευομένη με την αχώριστον και υψηλήν δικαιοσύνην των ήτοι τους χαρακτηρίζει, δεν συγχωρεί βέβαια την εγκατάλειψιν.

         Επικαλούμεθα επί τούτοις ώστε η θεία πρόνοια ήτις σας επροώρισεν αξιοσέβαστε Κυβερνήτα! ως όργανον των τοιούτων φιλανθρώπων πράξεων και μεγαλουργειών να εμπνεύση εις την ψυχήν σας όσα συντελεστικά εις υπεράσπησιν των δικαιωμάτων μας και εξασφάλησιν της τύχης μας και όσα πρόσφορα εις το να δικαιώσουν την διαγωγήν μας ερύπια του κόσμου και να ματαιώσουν τας κακοβουλίας τους σκοπούς, ων κυτίον των συμφερόντων του έθνους, και της οποίας επαξίως χαίρει υπολήψεως. 

         Δέξασθε Σεβαστέ Κυβερνήτα, την μεθ υποταγής και υποκλίσεως απεριόριστον ευγνωμοσύνην μας και το Σέβας .

Εν Μύτικα τη 28 Φεβρουαρίου 1831

       Το ψήφισμα συμπαράστασης υπέρ του κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια, που συντάχθηκε και Υπογράφηκε στις  28 Φεβρ. το 1831 στον Μύτικα   από τους προκρίτους και Δημογέροντες του  Ξηρομέρο [Γεν.Γραμ.φ.264]

Ιδού και τα ονόματα, τα αξιώματα, αλλά και τα χωριά κάθε προκριτοδημογέροντα υπογράφοντα στη συνέλευση αυτή στις 28 Φεβρουαρίου 1831 στον Μύτικα Ξηρομέρου:

   Επίσης ακολουθούν και οι υπογραφές μερικών αξιωματικών του Ταξιαρχικού Σώματος, όπως:

ο Πεντακοσίαρχος Νικόλαος Μαυρομμάτης, ο εικοσιπένταρχος Σωτήρης Σαμαντάς, ο  πενήνταρχος Τάτζης Δραγαμεστινός, ο εκατόνταρχος Γεώργιος Δασκαλάκης επίτροπος παρά του Δημογέροντος Προδρόμου.

      Η Αστυνομία Ξηρομέρου επικυροί το γνήσιον των όπισθεν και άνωθεν υπογραφών Δημογερόντων και Προκρίτων της Επαρχίας ταύτης.

          Μια ανάγνωση με τη δέουσα προσοχή, διαπιστώνεται αναντίρρητα από τον αναγνώστη ότι αρκετά ονόματα εκείνης της περιόδου, υπάρχουν και σήμερα στα προαναφερόμενα χωριά του Ξηρομέρου. 

        Το αυτό θα διαπιστωθεί και στην παρακάτω συνέλευση που έγινε στον Αετό Ξηρομέρου στις 4 Αυγούστου του 1831  την οποία και σας παρουσιάζουμε πιο κάτω.

          Η δε εφημερίδα, ΓΕΝΙΚΗ, φύλο 25, γράφει στις 1 Απρ. 1831 τα ακόλουθα: 

       «Μας εκοινοποιήθησαν ήδη και έτεραι αναφοραί προς την Κυβέρνησιν των επαρχιών Βλοχού, Βάλτου, Ξηρομέρου και Καρπενησίου, και των νήσων Σίφνου, Πολυκάνδρου, Σύρου και Αμοργού εξηγούσαι και αυταί την αγανάκτησιν του λαού δια το κίνημα της Μαυρομιχαλικής οικογενείας……… [ Φ.25/1/4/1831] 

            Δυστυχώς το έτος 1831 χαρακτηρίστηκε με πολιτικές ανωμαλίες και στασιακά κινήματα  κυρίως από τη Μάνη, τη Χίο, τις Σπέτσες, τον Πόρο, τη Σύρο και την Ύδρα, αλλά και στρατιωτικά κινήματα όπως αυτό με τον Τσάμη Καρατάσο. Υπήρξε εν κατακλείδι, μια ασταθής πολιτικοστρατιωτική κατάσταση και ζητούσαν οι αντικαποδιστριακοί, επίμονα, εθνική Συνέλευση η οποία προσδιορίστηκε για τις 8 Σεπτ. 1831 δίχως δε αυτή ποτέ να πραγματοποιηθεί σε αυτή την ημερομηνία. 

        Λογικό ήταν  κάτω από αυτές τις συνθήκες, η κυβέρνηση του Καποδίστρια να ενημερώνει συστηματικά με εγκυκλίους τους Διοικητές και  Έκτακτους Επιτρόπους [Νομάρχες] σε κάθε νομό για τα ανά την επικράτεια τεκταινόμενα και οι Διοικητές να ενημερώνουν τις Δημογεροντίες που υπήρχαν στα χωριά. 

       Μία τέτοια εγκύκλιος με Αριθ. 4.012 στάλθηκε αρχές καλοκαιριού του 1831 σε όλους τους Νομούς, η οποία γνωστοποιούσε την κατάσταση των στασιαστών στην Ύδρα και στη Μάνη και, κάθε επαρχία εξέδιδε  πανελλαδικά και αντίστοιχα ψηφίσματα συμπαράστασης και ευγνωμοσύνης προς τον Κυβερνήτη Ιωάννη Αντ. Καποδίστρια.

*******************

            Ένα τέτοιο ψήφισμα έχουμε και από την Συνέλευση των Ξηρομεριτών και των Βονιτσάνων (άλλο Ξηρόμερο κι άλλο Βόνιτσα!!!) που πραγματοποιήθηκαν στη Βόνιτσα στις  23 Ιουλίου 1831 και στον Αετό Ξηρομέρου στις 4 Αυγούστου 1831.

      Η αναφορά της επαρχίας Βονίτσης μεταξύ των άλλων, αναφέρει και τα εξής: 

«Αναφορά της επαρχίας Βονίτσης

ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΕΞΟΧΩΤΑΤΟΝ ΚΥΒΕΡΝΗΤΗΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Εξοχώτατε

Ο Διοικητής μας μας εκοινοποίησε κατ΄ αυτάς τα δια του υπ΄ αριθ. 4.012 εγκυκλίου κοινοποιούμενα των οποίων το πνεύμα και ο σκοπός αποβλέπει εις το να μας κάμη προσεκτικούς εις τα αληθινά μας συμφέροντα και να μας αποκαταστήση αξίον, της οποίας το έθνος απολαμβάνει συμπαθείας των Συμμάχων των Εθνών. 
       Είδομεν με φρίκην και αγανάκτησιν εν αυτή και τα ανακινούμενα από κακοβούλους τινάς και φατριαστάς, των οποίων η διαγωγή φαυλόβιος, και έργον των να ταράττουν το πάν, και παντοιοτρόπως να διοργανίζουν και να δολιεύωνται ολέθρια κατά των γενικών συμφερόντων και της πατρίδος………… Τοιαύτα έχοντες υπ΄ όψιν και αναπολούντες το παρελθόν ως προς την παρούσαν κατάστασι μας, δεν ημπορούμεν παρά να σας κηρύττωμεν ευεργέτην μας και σωτήρα, και με βαθείαν ευγνομωσύνη συναίσθησιν και εις τους υιούς μας κατά διαδοχήν και εις τας απερχομένας γεννεάς, να παραπέμπωμεν της ευεργεσίας την χάριν και κλέος………………………………

       Δέχθητε Εξοχώτατε, την διαβεβαίωσιν των ειλικρινών αισθημάτων μας, και την αφοσίωσιν μας μετ΄ ευγνωμοσύνης απεριγράπτου και διαπαντός.

Εν Βονίτζη την 23 Ιουλίου 1831 

Οι ευπειθέστατοι πολίται της επαρχίας Βονίτζης

  Κωνσταντίνος Χαλικιόπουλος Λογοθέτου, Ιωάννης Χαλικιόπουλος Λογοθέτου, Δ. Δερβέναγας, Α. Φραγκαθούλης, Χ. Ντέταρης, Γ. Παταγούδης,  Γ. Τσακαλόπουλος, Ιω. Γαβριλάκης, Η. Ζέρβας, Ν. Πανταζής, Κ. Αγούτσης, Γ. Καψάλης. 

έπονται και λοπαί υπογραφαί τον αριθμό 68.

      Επικυρούται η γνησιότης των όπισθεν και άνωθεν υπογραφών με τη σφραγίδα ταύτης της Επαρχιακής Δημογεροντίας Βονίτζης.

    Οι Δημογέροντες: Εν Βονίτζη την 3 Αυγούστου 1831

Αντώνης Αρνής, Γ. Τζιδήμας, ο Γραμματεύς Δ. Τζακαλότας [ΓΕΝΙΚΗ, φ.71,16-9-1831 σελ.450]»

**************

          Η δε αναφορά των Ξηρομεριτών  στον Αετό Ξηρομέρου στις 4 Αυγούστου του 1831 αναφέρει τα  ακόλουθα [ΓΕΝΙΚΗ φ.71/ Τετάρτη, 16 Σεπτεμβρίου 1831] :

«Αναφορά της Επαρχίας Ξηρομέρου

ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΕΞΟΧΩΤΑΤΟΝ ΚΑΙ ΣΕΒΑΣΤΟΝ ΚΥΒΕΡΝΗΤΗΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Εξοχώτατε

     Εκινονοποιήθησαν και εις ημάς τα δια της υπ. Αριθ. 4.012 εγκυκλίου γνωστοποιούμενα ανούσια και απονενοημένα κινήματα των εν Ύδρα κακοφρονούντων και στασιαστών.

      Είδομεν με φρίκην μας και αγανάκτησιν τα τοιαύτα, γνωρίζοντες τους τοιούτους και ως εκ της πείρας και ότι σκοπόν άλλον δεν έχουν ειμή να ρίξουν το Έθνος εις τα φρικώδη της αναρχίας επακόλουθα. 

Ιδού και το κείμενο συμπαράστασης προς τον Ιωάννη Καποδίστρια που υπογράφηκε στον Αετό Ξηρομέρου από τους προκριτοδημογέροντες αυτού, στις 6 Αυγούστου του 1831 και στο οποίο παρουσιάζονται ονόματα δημογερόντων καθώς και τα χωριά του Ξηρομέρου που συμμετείχαν στην συνέλευση αυτή.

             «Εξάπτει περισσότερον την αγανάκτησιν μας καθόσον η τόλμη των αχαλίνωτος και απαυθαδιάζουν να αντιποιούνται αυτοχειροτώνητοι την επιτροπείαν του Έθνους, ώστε και εις πράξεις δημοσίας να προχωρούν υπέρ εθνικών δικαιωμάτων, σφετεριζόμενοι εγκληματικώς τα δικαιώματα του Έθνους. Συρράπτουν ανύπαρκτα και κατά των καθεστώτων η ευνομία, και εναρμόνιος τάξις των πραγμάτων, είναι θάνατος δι αυτούς. Άνθρωποι οι πλείστοι απάτριδες, με φαυλόβιον διαγωγήν, και στασιαστικόν πνεύμα, τα χαρακτηριστικά των. Η μάστιξ πολυπαθούς πατρίδος μας απ΄ αρχής αυτοί.

       Όλα τα δυστυχήματα της τα χρεωστεί η Ελλάς εις αυτούς. Δεν επεκτεινόμεθα να διαγράψωμεν τους τοιούτους. Απερίγραπτος η κακία των, και τα πρακτικά των αρκετά τους θεατρίζουν, και καταδικάζουν. Εις μάτην υποκρίνονται με το πρόσχημα του πατριωτισμού να παρασύρουν τους απλουστέρους. Το ιερόν τούτο αίσθημα μακράν, όσον ο ουρανός από την γην, από τας τοιαύτας καρδίας, τας οποίας εμετουσίασεν η κακία, και απεθερίωσεν η διαγωγή. Ελεούμεν περιπαθώς τους ολίγους πεπλανημένους εκ των ομογενών μας, και  ευχόμεθα την επανόρθωσίν των, και την επιείκειαν της Κυβερνήσεως δια την εξαπάτησιν των, και τους κεραυνούς της θείας δίκης κατά  της κεφαλής των λαοπλάνων τούτων, και μέτρα  της Κυβερνήσεως ανάλογα προς ικανοποίησιν του εθνικού χαρακτήρος ως περιεβρισμένου. 

         Επειδή  δε και τα τοιαύτα, άλλως πως διαφημιζόμενα εις τον έξω κόσμον, λυπούν τους φίλους και ευεργέτας  μας, και καταβλάπτουν και τα  γενικά μας συμφέροντα παρεξηγούμενα από τους χαιρεκάκους, σπεύδομεν αυθόρμητοι και επ αυτό τούτο, να διερμηνεύσωμεν δια της παρούσης μας τα ειλικρινή μας αισθήματα, και την αφοσίωσιν μας ως προς την ενεστώσαν Κυβέρνησιν, και τα καθεστώτα.  

        Η δια χρόνων ήδη ευτυχώς επικρατούσα ευνομία και ησυχίαν εν τοις καθ΄ ημάς, είναι ομολουγουμένως καρπός της σοφής σας και πατρικής κυβερνήσεως, και των  ακαμάτων προσπαθειών  και αγώνων σας υπέρ της κοινής ευδαιμονίας. Εν τούτοις αδιστάκτως πιστεύομεν και καθομολογούμεν, ότι, έν από τα αγαθά, με τα οποία η Θεία πρόνοια εβράβευσεν τον αγώνα μας, και το κυριότατον είναι η επί κεφαλής του  πολιτικού μας ορίζοντος επιστολή σας και εγκαθύδρισις.

       Σειρά ευεργετημάτων τα πρακτικά σας, πολλαπλασιάζουσιν και εις ημάς με συναίσθησιν αδιαλείπτου ευγνωμοσύνης την υποχρέωσιν, ώστε, και με έκστασιν αποβλέποντες ως προς  την παρούσαν κατάστασίν μας, και τας προσπαθείας σας  δια την εις το τελειότερον  βελτίωσίν μας, δεξιάς του Υψίστου ανευφημούμενη αντίληψις.

      Διερμηνευταί λοιπόν των αισθημάτων της επαρχίας μας δια ταύτα, καθομολογούμεν και την από μέρους όλων ημών προς την Υ.Ε δια την πατρικήν αυτής κυβέρνησιν, δι όσα εχορήγησεν εις ημάς αγαθά, και την περί των μεγάλων και εμβριθών συμφερόντων μας πρόνοιαν αυτής επί το μέλλον  διαπιστευόμενοι και του λοιπού την τύχην μας με όλην την αφοσίωσιν, ως εις του λοιπού την τύχην μας με όλην την αφοσίωσιν, ως εις τον μόνον ικανόν να μας ευοδώση εις τον λιμένα της αληθούς ευδαιμονίας και ελευθερίας, επαξίως της εθνικής αξιοπρεπείας και των πολυαιμάτων θυσιών  και αγώνων μας.

      Δέχθητε, αξιοσέβαστε ημών Κυβερνήτα, την διαβεβαίωσιν των ειλικρινών αισθημάτων μας προς Σέ, ως δείγμα της απεριορίστου ευγνωμοσύνης μας και εμπιστοσύνης.

Εν Αετώ Ξηρομέρου, την 4 Αυγούστου 1831 .

Οι ευπειθείς  πολίται της επαρχίας Ξηρομέρου.

Οι του χωρίου Δραγαμέστου: Παν. Στεργιάτος,  Χρ. Μαγγίνας, Ανδρέας Καλοπατίτζης, Παππα Θανάσης, Στ. Κουτζαύτης

οι της Ζάβιτζας (Αρχοντοχώρι): Γιαννάκης Καραπάνος, Στ. Σπετζαρίας, Πάνος Νίκος (Φραγλογιάννης), Τ. Καραγιάννης 

οι της Κατοχής: Ιω. Βάλβης, Αντ. Κακόκληρας, Στ. Μεταξούλης, Π. Λάσκαρης

οι της Κατούνας: Μήτζος Τζιτζώνης, Κ. Τζιτζώνης, Δ. Σαμαντάς, Α. Γεωργίου

οι του Μήλα (Γουριώτισσα): Γ. Χρυσαφής, Π. Θελάκης

οι του Μαχαλά (Φυτείες): Α. Καραπάνος, Γ. Γαλάνης, Τ. Παπούλιας, Κ. Γ. Στάμου

οι του Μπαμπίνη: Α. Χαροκόπος, Γ. Τόντος, Κ. Χρήστου 

οι του Παλαιοκατούνα (Λεσίνι): Ν. Γιαννέτας, Π. Παπασωτήρης, Δ. Μοσκοβίτης, Τ. Τζελέπης

οι του Πρόδρομος: Νικόλαος Γιαννούλης, Θ. Τέκος, Σ. Καρανίκας

οι του Βλυζιανά: Λ. Παππά, Στ. Μανδύλης, Γερο Νικήτας, Πλακιάς

οι του Κωνωπίνας: Γεώργιος Κολοκύθας, Β. Καρκόπουλος, Δήμος Ράπος

οι του Αχυρά: Δημήτριος Ζαρκαδούλας 

οι του Κομποτής: Δημήτριος Καραΐσκος

οι του Κανδήλα: Δημ. Περδίκης, Γ. Θεοδωράκης, Α. Παπαδημητρίου, Θεοδ. Λιγκώνης

οι του Μποδολοβίτσα (Πεντάλοφος): Δ. Κατσιούλας, Β. Βλάχας, Σίμος Ρώσσος

οι του Χρυσοβίτζα: Δημ. Γκόλιας, Γ. Κατζανόπουλος, Δ. Σκαντάλης, Νίκος Ζορμπάς

οι του Αετού: Αναγν. Μπαρμπακούλης, Γ. Καρύκης, Δ. Πετζινός 

οι του Τρύφου: Α. Πρεβεζάνος, Α. Ποτηροτζώτης, Γ. Κουτζός, Καρακάλης 

οι του Μερδενίκου (Παναγούλα): Π. Δράκος, Α. Παβέλης 

οι του Ρίγανη: Στ. Κομπορόζος, Κ. Γραμμένος 

οι του Μαχαιρά: Δημ. Λιάμης, Γ. Μπακάλης

οι του Σκουρτού: Θ. Στρατούλης 

οι του Παπαδάτου: Κ. Φλώρος, Θ. Στέργιος, Γ. Γερόλυμος

οι του Νύσσα και Μπόικον (οικισμοί στη Κατούνα): Χ. Καρελάκης, Γ. Παππάς, Κ. Καραμπισύρης 

οι του Βάρνακα: Δ. Κουσουρής, Δημ. Παλιογιάννης, Α. Μπαλομονός, Π. Ζαρκαδούλας 

         Επικυρούται παρά της Δημογεροντίας ταύτης η γνησιότης των άνωθεν και όπισθεν υπογραφών και τα ενδιαλαμβανόμενα

Εν Αετώ  την 6 Αυγούστου 1831

****************

          Παρόμοια ψηφίσματα συμπαράστασης και αφοσιώσεως στον Καποδίστρια εξέδιδαν και στρατιωτικές μονάδες που έδρευαν, τότε, στην Δυτ. Ελλάδα, όπως π.χ  στο Μεσολόγγι και στο Μακρυνόρος. 
        Ψηφίσματα που υπογράφονταν από επιφανείς, τότε, ανώτερους αξιωματικούς, όπως οι:  Ανδρέας Ίσκος, Ιωάννης Στράτος, Γεώργιος Τσόγκας, Κίτσος Τζαβέλας, Θεόδωρος Γρίβας, Δημήτρης Μακρής, Δημήτρης ή Τσάμης  Γριβογιώργος, Κώστας Βλαχόπουλος, Νικόλαος Τζαβέλας, Ναστούλης Δαγκλής, Βασίλης Γούδας, Κωνσταντής Βέρρης, Ιωάννης Ραζικώτσικας, Φωτομάρας Χρήστος, Νικόλαος Μαυρομμάτης, Μιχαήλ Μόστρας, Αθανάσιος Κουτσονίκας, Χρήστος Κουτσονίκας, Φώτης Κουσουρής, Παύλος Καραϊσκάκης, Νικόλαος Κάσκαρης, Γιάννης Καρατζογιάννης, Βασίλης Μαστραπάς, Νάστος Ζέρβας, Νικόλαος Μπαμπινιώτης, Ανδρέας Στούπας, Κώστας Καπογιωργάκης, κλπ μεσαίοι αλλά και κατώτεροι αξιωματικοί που ανέφεραν μεταξύ των άλλων και τα ακόλουθα σύμφωνα με την εφημερίδα ΓΕΝΙΚΗ.             

            “Εξοχώτατε. Με μεγίστην αγανάκτησιν της ψυχής μας πληροφορούμεθα όσα ιδιοτελή τινά και  κακόνοα άτομα έφθασαν με το απατηλόν προσωπείον του πατριωτισμού και επί λόγω Συνελεύσεως τάχα και Συντάγματος, να διαστρέψωσιν πολλούς εκ των νήσων του Αιγαίου Πελάγους και να τους διεγείρωσιν εναντίον της ενεστώσης ευτυχούς τάξεως των πραγμάτων και της κοινής ησυχίας του έθνους. 
          Η κατακυρίευσις του εθνικού δικρότου η ΕΛΛΑΣ, την οποίαν εσχάτως κατετόλμησαν εις Πόρον οι Υδραίοι αφήρεσε το κάλυμμα της υποκρισίας, και εφανέρωσε καθ΄ όλην την έκτασιν τους εγκληματικούς των σκοπούς, τείνοντας βέβαια εις τον όλεθρον της πατρίδος. Ότι το στρατιωτικόν τούτο απεδοκίμασε και απέρριψε πάντοτε τα τοιαύτα βδελυρά κινήματα της ραδιουργίας  είναι πασίδηλον, και δι αναφορών του πολλάκις το εξέφρασε προς την Σεβαστήν Κυβέρνησιν.            Δεν είναι αξιωματικός, δεν είναι στρατιώτης, να μη γνωρίζη ότι αφού η Υ.Ε έλαβε τας  ηνίας της Κυβερνήσεως, το έθνος είδε την αναμόρφωσιν του, και απήλαυσεν εν άκρα ησυχία τους καρπούς των ιδρώτων του, απαλλαχθέν της τρομεράς αναρχίας, από την οποίαν πρότερον ολεθρίως κατεσπαράττετο.

       Ενθυμούμενοι λοιπόν τας τρομεράς ανεμοζάλας εκείνας, εν τω μέσω των οποίων η πατρίς, πριν του ερχομού της Υ.Ε εκλονίζετο ν΄ αφανισθή ολοκλήρως, επιθυμούμεν ολοψύχως την υποστήριξιν της ενεστώσης Κυβερνήσεως και διαμαρτυρούμεθα ενώπιον Θεού και ανθρώπων, κατά  των ολεθρίων κινημάτων των ραδιούργων, οίτινες πάντοτε εθυσίασαν εις την ιδιοτέλειαν του τα εμβριθή του έθνους συμφέροντα………… Εν τοσούτω έχομεν την τιμήν να υποφαινώμεθα με όλον το σέβας και υπόκλισιν.

       Εκ του κατά Μακρυνόρος στρατοπέδου την 6 Αυγούστου 1831. [ΓΕΝΙΚΗ, φ. 66/29-8-1831] 

***************

              Όπως αντίστοιχα ψηφίσματα συμπαράστασης υπήρχαν και από τις επαρχίες της Λακωνίας και δη από αυτές κοντά με το Λιμένι και την Αερόπολη που ως γνωστόν εκείνη την εποχή ήταν εστίες σφόδρα αντικαποδιστριακές και ελεγχόμενες πλήρως από τους Μαυρομιχαλαίους. 

       Πρόκριτοι και Δημογέροντες από την επαρχία Ζυγού {Αγ. Δημήτριος} Σπάρτης μεταξύ άλλων αναφέρουν στις 22 Ιανουαρίου 1831 “Οι υποσημειούμενοι κάτοικοι της Επαρχίας Ζυγού με άκραν λύπην της ψυχής μας ηκούσαμεν το κατά του Διοικητού μας κίνημα εις Λιμένιον μερικών ανοήτων και ταραχοποιών εκ των χωρίων Βυτήλα, Πελεφάς, και Τζίμοβας, παρακεινούμενοι και ερεθιζόμενοι παρά των Μαυρομιχάληδων δια ιδιοτελείς σκοπούς των ... Είμεθα όλως διόλου αφοσιωμένοι εις την Σεβαστήν Κυβέρνησιν και πρόθυμοι εις τας Σεβαστάς Διαταγάς της ........... ”

        Το ψήφισμα  αυτό υπογράφεται από τους προκρίτους και Δημογέροντες της Επαρχίας Ζυγού, όπως τους: Δ. Μακρυγιώργης, Ι. Πετρέας, Κ. Μαγαζέας, Ι. Γιαννουλέας, Π. Γιαννάκη Χρηστέας, Θ. Πουλιγέας, Ι. Μαυρίας, Π. Γαργαλέας, Ν. Κοτοπουλέας, Τζ. Κελεπουρέας, Π. Στυλιανέας, Π. Ανανίας. [εφημερίδα ΓΕΝΙΚΗ ,Φ.10,7-2-1831]

       Παρόμοιο ψήφισμα υπέγραφαν στις 23 Ιανουαρίου 1831 από τον Αλμυρό Μάνης και οι Δημογέροντες από το Σταυροπήγιο, Μ. Νικητάκης και Κ. Κουτίφας καθώς και δεκάδες Μανιάτες όπως π.χ οι: Παναγιώτης Καπετανάκης, Π. Π. Καπετανάκης, Π. Γ. Καπετανάκης, Β. Καπετανάκης, Γ. Χιλάς, Α. Χιλάς, Κ. Νικητέας, Π. Κουρουνέας, Θ. Λιμπερέας, Κ.Δ. Κωνσταντινέας, Π. Κωνσταντινέας, Ι. Μανιατέας, Ανδρουπεβίτσας Ηγούμενος, Παπά Κωνστάντιος, Τζ. Παπαδέας, Π. Γιαταναρέας, Ν. Ψαρέας, Π. Χαιδεμενέας, Σπ. Μικρουλέας, Π. Ταμπακάκης, Λ. Παπαδέας, Π. Ζερβέας, Γ. Χρυσανθέας, κ.λπ κ.λπ. 

       Όπως το ίδιο ψήφισμα, υπογράφεται από τους Δημογέροντες της επαρχίας Ανδρούβιστας που το υπογράφουν οι: Ι. Τρουπάκης, Γ. Τρουπάκης, Β. Τρουπάκης, Ι. Τρουπάκης, Γ. Τρουπάκης, Γ. Ν.Τρουπάκης, Σπ. Τρουπάκης, Ι. Μαρκέας, Α. Μιχαλέας, Π. Μπουκουβαλέας, Π. Δημητρέας, Π. Μανωλέας, Θ. Μιχαλέας, Ι. Μιχαλακέας, Ι.Π. Πατριαρχέας Τρουπάκης, Δ. Ξηνταβελόνης, Π. Μπουκουβαλέας, οι ιερείς Γ. Κουλουμπάκης, Σ. Διδασκάλου, Κ. Ιερομόναχος, Πνευματικός Παναηλάκης, Παπα Α. Προκόπιος, Δ. Κουμουτουρέας, Κ. Παυλέας, Ι. Καρβελέας, Α. Μανέας, Ν. Παναγουλέας, Σπ. Αβραμέας κλπ [ΓΕΝΙΚΗ, Φ.10, Σάββατο 7 Φεβρουαρίου 1831].

       Στο δε φύλλο 48 της ΓΕΝΙΚΗΣ Εφημερίδας στις 27 Ιουνίου 1831 διαβάζουμε σχετικές αναφορές των επαρχιών της Σπάρτης, στις οποίες ευπειθείς πολίτες, τάσσονται υπέρ του κυβερνήτη της Ελλάδος Ιωάννη Καποδίστρια και στιγματίζουν την ανταρσία στο Λιμένι και στην Αερόπολη της Μάνης.

        Έτσι βλέπουμε στις 21 Μαΐου 1831 από το Βαρούσι, εκατοντάδες υπογραφές από  πολίτες της έξω Μάνης που υπογράφουν, όπως οι: Π. Καπετανάκης, Π. Π. Καπετανάκης, Π. Ι. Καπετανάκης, Β. Καπετανάκης, Ι. Καπετανάκης, Α. Ι. Καπετανάκης, Ι. Λογοθέτης, Π. Μανωλέας, Δ. Κουρκουτέας, Γ. Τζανέας, Ι. Δημητρέας, Χ. Μπανατέας, Ι. Κολομπακέας, Δ. Ταβλαρέας, Δ. Μπερδεσέας, Σ. Κοκονέας, Κ. Τζανετάκης, Ι. Σταθέας, Θ. Γεωργαλάκης, οι Δημογέροντες Κ. Κουτιφάρης και Μ. Νικητάκης και διατρανώνουν τη συμπαράστασή τους προς τον Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια. 

         Στις 10 Ιουνίου 1831 πολίτες από την Ανδρούβιστα- Καρδαμύλη, υπογράφουν ψηφίσματα καταδίκης των Μαυρομιχαλαίων και υπερασπίζονται σφόδρα τον Καποδίστρια, όπως οι: Γ. Πατριαρχέας, Τ. Τρουπάκης, Σ. Τρουπάκης, Ι. Τρουπάκης, Χ. Τρουπάκης, Π. Διακαλέας, Α. Παντελέας, Π. Διακουμέας- Μαυρομιχάλης, Ν. Γεωργαντέας, Π. Γεωργαντέας, Χ. Τζαννετέας, Α. Τζαννετέας, Ν. Τζαννετέας, Δ. Κοντέας, Ν. Δρακέας, Ν. Ππαπαδέας, Α. Κητομενέας, Γ.Ταβουλαρέας, Ι. Ταβουλαρέας, Μ. Κουβαρέας, Κ. Μαυρουδέας, Ν. Μαυρουδέας, Κ. Παυλέας, Δ. Πετρέας, Χ. Φουντέας, Α. Κατζουλέας, Ν. Νικολακέας, Α. Λιάκας, Ι. Ρουσέας  και οι Δημογέροντες Σ. Κυτρινιάδης και Π. Σωτηρέας κ.λπ , κ.λπ, κ.λπ.

       Από την επαρχία Καστανιάς υπογράφουν αντιστοίχως οι: Α. Δουράκης, Π. Λιανέας, Στ. Καπετανέας, Π. Ορφανέας, Γ. Μαρινέας, Α. Φαδιλέας, Ι. Μιχαλακέας, Τ. Κελεπουρέας, Σ. Περάκος, Ι. Ψαρέας, Χ. Κουσούρης, Π. Σταματέας κ.λπ.  Από την επαρχία Μηλέας [Πλάντζα] οι: Π. Καβάλος, Α. Κηβαλάκος, Η. Κηβαλάκος, Δ. Κηβαλάκος, Π. Κουβάκος,  Π. Μαυροιδάκος, Π. Νικήτας, Γ. Μουρέας, Ν. Χρυσοσπάθης, Γ. Χρυσοσπάθης, Γ. Χιουτέας, Π. Σπερονέας, Γ. Γρηγορέας, Ι. Λουρπάκος, Μ. Μιχαλακάκος, Σ. Σαραντάκος, Γ. Κατζαδουράκος, Η. Παναγάκος, Γ. Γεωργιλέας, καθώς και οι Δημογέροντες Ι. Λογοθέτης Μπουκέας και Ιω. Χρυσοσπάθης. 

         Οι δε της Κακοβουλίας κάτοικοι της επαρχίας Μαΐνης (Μάνης) στις 26 Μαΐου 1831 αναφέρουν προς τον κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια το ακόλουθο ψήφισμα [ΓΕΝΙΚΗ, φ.48/27-6-1831]: 

“ΠΡΟΣ ΤΟΝ  ΕΞΟΧΟΤΑΤΟΝ  ΚΥΒΕΡΝΗΤΗΝ  ΤΗΣ  ΕΛΛΑΔΟΣ

        Εξοχώτατε! Ακροαθέντες ευμενώς  παρά της Υ.Ε εις Καλαμάταν, Μεθώνην και Μαραθωνήσι οι παρά των υποφαινομένων αποσταλέντες Πληρεξούσιοι των Ανατολικών και Δυτικών της Πατρίδος μας Σπάρτης Επαρχιών, παρέστησαν εις αυτήν την παρά πάντων ημών αισθανομένην ενδομύχως αγανάκτησιν κατά των εν Λιμένι και Τζίμοβαν εμφωλευόντων ολίγων τινών ταραξιών, και την εις τα καθεστώτα αφοσίωσίν μας, υπεσχέθησαν τέως, ότι δια της συνεργείας  όλων  ημών θέλει αποκατασταθή πάλιν η ευταξία εις Λιμένι και Τζίμοβαν. Οι  παρ΄ ημών απεσταλμένοι ούτοι επανελθόντες έκαστος εις την ιδίαν επαρχίαν διεκοίνωσαν προς άπαντας την προς αυτούς παρά της Υ.Ε εγχειρισθείσαν πατρικήν απάντησιν.

           Παραδεχόμενοι τοίνυν άπαντες ημάς την παρά των πληρεξουσίων μας έκτοτε γεγονυίαν αναφοράν καθ΄ όλην  της την ένοιαν, δρομολογούμεν απείρους τας χάριτας δια την παρά της Υ.Ε απάντησιν εκείνης, την οποίαν ευαρεστηθείσα ηυδόκησε να εφοδιάση αυτούς ως αναφερομένην προς άπαντας. Αλλά και δια της ταπεινής ημών ταύτης δεν λείπομεν, Σεβαστέ ημών Κυβερνήτα, του να επαναλάβωμεν αναφορικώς την κατά των ταραξιών  τούτων και όσων άλλων ομοιοφρόνων δικαιοτάτην αγανάκτησίν μας, των οποίων τας πράξεις  αποστρεφόμενοι, ως αφορώσας την ανατροπήν των καθεστώτων δια την ιδιοτέλειαν των ιδίων της παρανομίας των συμφερόντων, αποδοκιμάζομεν αυτάς, καθ΄ όλην των την έκτασιν.

     Είμεθα δε προθυμότατοι εις το να καταδιώκωμεν τους πρωταρχηγούς των, οπόταν και όταν η Σεβαστή Κυβέρνησις ευδοκήσασα διατάξη. 

      Δεν είναι πλέον ανεκτόν εις τας Δυτικάς και Ανατολικούς Σπαρτιάτας, να εμφωλεύωσιν εν τω μέσω των μηδενικά ιδιοτελείας άτομα, των οποίων οι συναγωνισταί όντες φυγόδικοι, να σπουδάζωσιν την ανατροπήν των καθεστώτων.

    Δεν αναχόμεθα να ακούη ο έξω κόσμος, οτι οι Σπαρτιάται είναι εκείνοι, οποίους οι εν Λιμένι εμφωλεύοντες επιμελούνται να δείξωσιν συμπράκτορας της παρανομίας των, δια να ακούηται, ότι έχουσι συνοπαδούς.

       Ολιγώτατοι είναι οι εν τω Λιμένι, και το όλον της Σπάρτης εις ταύτην υπογραφόμενον αναφέρεται αποδοκιμάζον την ανομιμότητά των και διαμαρτυρούμενοι κατ΄ αυτών και των συναγωνιστών των.

     Δεν θέλομεν υποφέρει πώποτε να μένη υπό σιωπήν η των καθεστώτων αφοσίωσιν μας και το ανήκον σέβας, το οποίον κατά χρέος οφείλομεν εις την πατρικήν κηδεμονίαν Σου του Αρχηγού του έθνους.

      Διο ικετεύομεν θερμώς την Υ.Ε ίνα ευαρεστηθείσα διατάξη την εις τον τύπον καταχώρησιν της ικεσίου ταύτης ταπεινής ημών αναφοράς ομού και των προλαβουσών δια των Πληρεξουσίων  μας, προς πληροφορίαν του παντός.

Υποσημειούμεθα δε με την απαιτουμένην αφοσίωσιν, ευπείθειαν τε και σέβας βαθύτατον.

     Τη 26 Μαΐου 1831, οι της Κακοβουλίας κάτοικοι της Επαρχίας Μαΐνης 

Ν. Π. Μαυρομιχάλης , Νικόλαος Βοηδής Μαυρομιχάλης  

ακολουθούν υπογραφές συμπαράστασης  προς τον Ιωάννη Καποδίστρια  από κατοίκους διαφόρων χωριών της Μάνης, ως ακολούθως:

Τμήμα Νικλιάνικο. Κωμόπολις Κήτας

Δ. Μπρατάκος, Δ. Κοντόγκονας, Ι. Μανούσος, Δ. Χαμόδρακας, Γ. Σκυλακάκης, Κ. Σκαλκέας, Π. Καρλουτζάκος, Α. Μιχαλεάκος, Θ. Σηγοράκος, Γ. Χαρέας, Σ. Μαστρογιαννάκος, Δ. Καρατζάκος, Δ. Λιάκος, Μ. Κουράκος, Γ. Μιχαλόπουλος, Δ. Καλατζάκος, Γ. Σαλιχάκος, Μ. Σχιζοκολάκος, Π. Παρθενιάκος, Σ. Δηγοράκος, Β. Καβάτζας, Η. Καβατζάκος, Γ. Ξαρχάκος, Ν. Μιχελόπουλος, Μ. Αγραπίδης, Π. Δημάκος, Δ. Γεργουλάκος, Π. Δεσποτάκος, Ν. Γιαννακόπουλος, Ν. Κωσταράκος, κ.λπ 

Τμήμα Πεντάδας, Χωρίον Κάτρη: Κ. Αλεπάτζος, Δ. Μπεχράκης, Κ. Πηρούνης, Π. Κυριακάκος, Γ. Ανδρουνελάκας, 

Χωρίον Τριανταφυλλιά: Ν. Μπεχράκης, Δ. Μπεχράκης, Γ. Κυριακάκος, Γ. Πετράκος, Θ. Πηρούνης, Π. Λαπυρνάκος, Σ. Λαμπρικίκος 

Χωρίον Καρώνα: Δ. Δημάκος, Π. Δημάκος, Θ. Μιχαλόπουλος, Κ. Κωστάκος, Γ. Νικολόπουλος, Ν. Μιχαλάκος, Β. Μιχαλόπουλος, κλπ

Χωρίον Κουλούμι: Πνευματικός Μπαγλατζάνης, Σ. Νικολόπουλος, Γ. Στριλάκος, Γ. Πετράκος, Π. Παναγάκος, Β. Μητάκος, Β. Μπελέτας κλπ

Χωρίον Παπάκι: Η. Καφακάκης, Μ. Θεοδωράκος, Σ. Δημητράκος κλπ

Τμήμα Κατοπάκι, χωρίον Σταυρί: Π. Ζαργάκος, Γ. Φαβατάς, Ν. Μοκάκος, Κ. Φαβατάκος, Ν. Παρασκευάκος, Γ. Πετράκος, Γ. Νικολόπουλος, Σ. Γεωργάκος κλπ

Χωρίον Κίπουλα: Μ. Γυρογάζακος, Π. Δρακάκος, Γ. Διμακάκος, Κ. Γεωργακάκος, Γ. Μιχαλόπουλος, Δ. Παυλάκος, Ν. Δρακουλάκος, Γ. Νικολόπουλος κλπ

Χωρίον Κούνος: Δ. Διμακάκος, Δ. Γιαννακάκος, Δ. Κουράκος, Γ. Διμακόπουλος, Μ. Αναγνωστάκος, Π. Βασιλάκος, Κ. Νικολόπουλος κλπ

Χωρίον Κερίνι: Γ. Παπαντωνάκος, Π. Δημητράκος, Κ. Αθανασάκος, Δ. Μιχαλάκος 

Χωρίον Δρί: Α. Νικολονάκος Χουγιούρης, Π. Ταπεινός, Δ. Κυριακουλάκος, Γ. Τζιμπουράκος

Χωρίον Μελαρούς: Ν. Θεοδωράκος, Θ. Νικολόπουλος, Α. Μιχαλάκος, Πνευματικός Φραγκογιάννης, Παπα Κωνσταντής, Ν. Γιαννακάκος, Ξ. Σαμπατάκης, Δ. Νικολόπουλος κλπ 

Χωρίον Βαθύ: Δ. Γερακαράκος, Γ. Γερακαράκος, Δ. Γιαννακάκος, Γ. Κατζάκος, Ν. Καλοποθάκος, Γ. Γερακαράκος, Ν. Καλκατζάκος, Μ. Γιανάκος κλπ 

Χωρίον Πύργος: Ν. Ξαρχάκος, Δ. Κωνσταντάκος, Γ. Κυριακουλάκος, Ν. Γιαννάκος, Γ. Δημητρακάκος, Κ. Ζυμεχελάκης, Σ. Κυραζάκης, Α. Ανδριάκος, Θ. Γεωργάκος, Δ. Αναγνωστάκης κλπ

Χωρίον Χάρια: Παπασοφρόνιος Ιερομόναχος, Δ. Δημητράκος, Γ. Πετροπουλάκος, Β. Διμακάκος, Κ. Κωνσταντάκος, Δ. Λιάκος, Μ. Αντωνάκος, Γ. Βιριδάκος κλπ 

Μέρος των εγκατοίκων της κωμοπόλεως Τζίμοβας: Π. Ξανθάκος, Θ. Κυζομπολάκης, Κουμέντος, Δ. Δημητρακάκης, Κ. Αντωνάκης, Μ. Μπαρελάκης, Η. Μπαρελάκης, Π. Πουλιμαντάκης, Β. Παναγιωτάκος, Κ. Τζωρτζάκης, Τζ. Ταβλάκης 

Χωρίον Κελεφά: Π. Μητανάκης, Μ. Μεζίτης, Π. Σαρακάκος, Π. Καρακουλάκος, Δ. Παυλάκης, Πνευματικός Γρεμίνας, Γ. Μιχαλάκος, Παπα Αντώνιος, Ν. Κολοκοτρώνης κλπ 

Κάτοικοι του Λιμένος Μεζαπού: Θ. Σασαρής, Μ. Γιαννάκος, Γ. Θεοδωράκος, Σ. Σταθάκος, Δ. Γιατράκος, Π. Νικολόπουλος, Ν. Θωμάκος κλπ

Χωρίον Καρέα: Παπα Ιωάννης, Παπα Παναγιώτης, Δ. Τζαπατζουράκος, Ι. Σαμπατάκος, Π. Σαμπατάκος, Β. Δημητράκος κλπ

          Κατ΄ αίτησιν των κατοίκων επικυρούται το γνήσιον των διαφόρων της επαρχίας Μαΐνης υπογραφών και δι  έλειψιν προσωρινώς της σφραγίδος, παρακαλείται το Διοικητήριον της Σπάρτης να κάμη τακτικωτέραν  την επικύρωσιν

        Τη 9 Ιουνίου 1831 Μέζαπον, ο Υγειονομολιμενάρχης Λιμένος Μεζάπου, Αναγνώστης Σαξανάς

          Κατ΄ αναφοράν των κατοίκων της επαρχίας Μαΐνης και του Υγειονομολιμενάρχου Μεζάπου, μη έχοντος εισέτι σφραγίδα, επικυροί η Διοίκησις αύτη το γνήσιον των υπογραφών των τε πολιτών και του υπαλλήλου της.    

Εν Μαραθωνησίω τη  12 Ιουνίου 1831 / Ο κατά την Σπάρτην Διοικητής, ΙΩΑΝΝΗΣ ΕΥΓΕΝΙΔΗΣ 

*****************         

                    Όλα αυτά τα γεγονότα και οι πολιτικές ανωμαλίες που σήμερα, δυστυχώς, δεν μπορούμε να τις γνωρίζουμε όλες, είχαν και τα γνωστά ολέθρια αποτελέσματα με τη δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια από τους Κωνσταντίνο και Γεώργιο Μαυρομιχάλη, δολοφονία η οποία έγινε στις 27 Σεπτεμβρίου 1831 Κυριακή, έξω από τον ιερό ναό του Αγ. Σπυρίδωνος στο Ναύπλιο. 

             Για το ιστορικό μέρος της υπόθεσης, αναφέρουμε ότι: ο Κωνσταντίνος Μαυρομιχάλης του Πιέρρου και αδελφός με τους: Πετρόμπεη, Ιωάννη, Κυριακούλη και Αντώνιο, διατηρούσε δικό του στρατιωτικό σώμα και διέπρεψε στις μάχες του Βαλτετσίου, Μύλων, Βέργας, Δυρού, Πολυαράβου, αλλά και διετέλεσε  συνάμα και μέλος της κυβέρνησης του Κουντουριώτη στο Εκτελεστικό το 1825. Είχε, άμεσα, άδοξο τέλος. Πυροβολήθηκε και τραυματίστηκε από τον Γεώργιο Κοζώνη, τον θηριώδη μονόφθαλμο και μονόχειρα Κρητικό σωματοφύλακα του Καποδίστρια, ενώ παράλληλα το εξοργισμένο πλήθος όρμησε εναντίον του. Αποτελειώθηκε από τον στρατηγό Νάση Φωτομάρα, που τον πυροβόλησε από παρακείμενη οικία. Το δε πλήθος οργισμένο διαμέλισε το πτώμα του και πέταξε τα μέλη στη θάλασσα. Βαρβαρότητες!!! Απόρροια της τότε εμφυλιοπολεμικής κατάστασης που επικρατούσε το 1831 στην Ελλάδα. 

             Ο δε Γεώργιος Μαυρομιχάλης «Μπεηζαντές», ο έτερος εκ των δολοφόνων του Ιωάννη Καποδίστρια, ήταν τριτότοκος γιός του Πετρόμπεη και αδελφός με τους: + Ηλία (1822), + Ιωάννη (1825), Αναστάσιο, Δημήτριο, Μαριγώ, Παναγιωτίτσα. Έζησε στην Κων/πολη για μεγάλο διάστημα καθώς είχε σταλεί εκεί ως όμηρος ως εγγύηση πίστης του πατέρα του Πετρόμπεη (Μπέης της Μάνης) προς τον Σουλτάνο. Όμως λίγο πριν το ξέσπασμα της επανάστασης δραπέτευσε στην Μάνη. 
         Ήταν Φιλικός από το 1818 και εξέχουσα προσωπικότητα. Υπερείχε στο σύνολο των Μαυρομιχαλαίων σε μόρφωση και πολιτική εμπειρία και νεότατος ανήλθε στους υψηλότερους βαθμούς της νεοσύστατης τότε στρατιωτικής ηγεσίας της χώρας μας. Ανατράφηκε και εκπαιδεύτηκε στην αρχή, στην Οθωμανική Πύλη και αργότερα στο Πατριαρχείο από ειδικούς Φαναριώτες δασκάλους και τον – εθνομάρτυρα αργότερα – Γρηγόριο τον Ε΄ που τον είχε υπό την προστασία του. Έγινε πολύγλωσσος με γραμματικές γνώσεις και πολιτική εμπειρία μιας και το Φαναριώτικο περιβάλλον που ζούσε τον βοηθούσε πολύ σ’ αυτό. Από το 1822 μέχρι το 1826 συμμετέχει ενεργά σε όλα τα πολεμικά και πολιτικά δρώμενα της Επανάστασης με ηγετικό ρόλο.

Γεώργιος  Μαυρομιχάλης (1798 -1831) - Κων/νος Μαυρομιχάλης (1797 -1831) 

              Έλαβε μέρος στις μάχες στα Δερβενάκια, στο Νεόκαστρο όπου και αιχμαλωτίστηκε από τον Ιμπραήμ, αλλά σύντομα αφέθηκε ελεύθερος υποσχόμενος την υποταγή της Μάνης, υπόσχεση την οποία φυσικά δεν τήρησε. Το 1827 στην Γ΄ Εθνική Συνέλευση της Τροιζήνας εκλέγεται πρώτο μέλος, δηλαδή Πρόεδρος της Αντικυβερνητικής Επιτροπής. Είναι μέσα στα τραγικά παιχνίδια που παίζει η ιστορία. Ο Γεώργιος Μαυρομιχάλης με το ίδιο χέρι που έδωσε τον διορισμό στον Καποδίστρια για να γίνει ο πρώτος Κυβερνήτης της Ελλάδας, με το ίδιο χέρι 4 χρόνια αργότερα τον σκότωσε. Στυγερό έγκλημα που άλλαξε την ροή της πολύπαθης Πατρίδας μας. Είναι ιστορικά βεβαιωμένο ότι η δολοφονία αυτή είχε αίτια πολιτικά και Ελληνικά και ξένα, κομματικούς ανταγωνισμούς και ξενοκίνητες έριδες. 

              Ο Καποδίστριας, τότε, είχε πολλούς εχθρούς σε πολλά μέτωπα και μέσα και έξω από την χώρα. Η επιθετική αντιπολίτευση κατά του Καποδίστρια ήταν πολυπρόσωπη, οξύτατη και πολυεπίπεδη. Με τον Μιαούλη εναντίον του, με τις συνωμοτικές συγκεντρώσεις των προεστών στην Ύδρα, με την εμπρηστική αρθρογραφία των Λογίων: Πολυζωίδη και Φαρμακίδη στην εφημερίδα «Απόλλων» με τους φλογερούς στίχους του ποιητή Αλέξανδρου Σούτσου κατά του «τυράννου» Καποδίστρια, με τους διαλόγους του Κοραή, τα αντικαποδιστριακά και επαναστατικά κινήματα στη Μάνη με τους Μαυρομιχαλαίους, στη Ρούμελη με τον Καρατάσο και τα νησιά του Αιγαίου με επικεφαλής τους «Ελεύθερους Χίους» από την Σύρα και πολλά άλλα, διαμόρφωσαν ένα πνιγηρό πολιτικό σκηνικό που εμπόδιζε πλέον κάθε προσπάθεια του Καποδίστρια να κυβερνήσει ομαλά την πολύπαθη χώρα μας.

        Επειδή ο Καποδίστριας επιδίωκε να ελέγξει τα προνόμια των  προυχόντων - προεστών, πλοιοκτητών και κοτζαμπάσηδων, ο Γεώργιος Μαυρομιχάλης και όλη η  σημαντική οικογένεια των Μαυρομιχαλαίων τάχτηκε δημόσια εναντίον του, με αποτέλεσμα να τεθεί υπό αστυνομική επιτήρηση . 

        Έτσι, μέσα σ’ αυτό το κλίμα η οικογενειακή αντιπαράθεση των Μαυρομιχαλαίων με τον Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια και το περιβάλλον του (κύρια με τον αδελφό του Καποδίστρια τον Αυγουστίνο) που είχε οδηγήσει την ισχυρή ηγεμονική οικογένεια της Μάνης με τους διωγμούς που υπέστη, όχι μόνο σε πολιτικό και ηθικό, αλλά κυρίως, σε οικονομικό αδιέξοδο, έδωσαν την αφορμή να σχεδιαστεί και να γίνει ο φόνος του Καποδίστρια από την οικογένεια Μαυρομιχάλη, σύμφωνα με τον άγραφο μανιάτικο νόμο του «γδικιωμού». 

          Γι’ αυτό και τον φόνο του Κυβερνήτη αποφάσισαν να τον κάνουν οι πρώτοι και άριστοι της οικογένειας που ονειρευόντουσαν να γίνουν Εθνικοί ήρωες, μιμητές των τυραννοκτόνων της αρχαίας Αθήνας του Αρμόδιου και του Αριστογείτονα και όχι άλλοι συγγενείς, αφοσιωμένοι φίλοι ή πληρωμένοι φονιάδες, που θα τους ήταν πανεύκολο, γιατί ο Καποδίστριας κυκλοφορούσε ελεύθερος και σχεδόν αφρούρητος μέσα στο Ναύπλιο. Ήταν  με λίγα λόγια ο Καποδίστριας, ένας άλλος Ούλωφ Πάλμε εκείνης της εποχής (Σουηδός πρωθυπουργός που δολοφονήθηκε στη Στοκχόλμη στις  28-2-1986). 

        Γι’ αυτό μόλις έγινε ο φόνος δημοσιεύτηκαν οι στίχοι του δηλωμένου εχθρού του Καποδίστρια, Αλεξάνδρου Σούτσου:

«Μιμητής του Αρμόδιου και Αριστογείτωνος νέος

σκέπασε, Μαυρομιχάλη το σπαθί σου με μυρσίνη,

τον προδότη της Πατρίδος κτύπα,

κτύπα και γενναίως πέθανε καθώς εκείνοι».

             Στις 27 Σεπτεμβρίου 1831 μαζί με το θείο του Κωνσταντίνο Μαυρομιχάλη και με την ανοχή των αστυνομικών που τον επιτηρούσαν, δολοφόνησε τον κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια έξω από την εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα στο Ναύπλιο, καρφώνοντάς του ένα μακρυμάνικο μαχαίρι στην καρδιά, ενώ ο θείος του, Κωνσταντίνος, πυροβόλησε τον Κυβερνήτη στο πίσω μέρος της κεφαλής του. Έπειτα κατέφυγε στη Γαλλική πρεσβεία, η οποία τον προστάτεψε από τον κόσμο που τον καταδίωκε, αλλά στη συνέχεια υποχρεώθηκε να τον παραδώσει στις Αρχές για να δικαστεί .   

             Μετά την παράδοσή του από τους Γάλλους, την δίκη του και καταδίκη του «αυθημερόν» σε θάνατο με συνοπτικές διαδικασίες με τον κατηγορούμενο ν’ αναλαμβάνει ολόκληρη την ευθύνη για την πράξη του, περιοριζόμενος μόνο να χαρακτηρίσει την απόφαση του Δικαστηρίου ως άδικη και να πει ότι «αποθνήσκω υπέρ Πατρίδος» ο μελλοθάνατος φυλακίστηκε σ’ ένα υπόγειο και σκοτεινό κελί στον Προμαχώνα στο Παλαμήδι (κιζντάρ-ντάπια)

    Από εκεί ο Φρούραρχος του Παλαμηδιού – ένας μορφωμένος αξιωματικός του τακτικού στρατού, ο Κάρπος Παπαδόπουλος- τον μετέφερε τα μεσάνυχτα στο παρεκκλήσι του Αγίου Ανδρέα και του επέτρεψε να προσευχηθεί και να γράψει την διαθήκη του.

         Η χειρόγραφη διαθήκη του Γεωργίου Μαυρομιχάλη έχει χαρακτηριστεί ως «Εν από τα σημαντικότερα κειμήλια του Τμήματος χειρόγραφων της Εθνικής Βιβλιοθήκης». 

        Η διαθήκη «δεικνύει διαύγειαν πνεύματος, νηφαλιότητα σκέψεως, ακρίβεια μνήμης και αταραξίαν ψυχής απαράμιλλον, πράγματα σπάνια και αξιοθαύμαστα δ’ άνθρωπον καταδικασμένον σε θάνατον, του οποίου η ποινή ώφειλε να εκτελεσθή 24 ώρες μετά την απόφασιν και ο οποίος επρόκειτο σχεδόν αμέσως μετά την γραφήν της διαθήκης αυτού να υποστή πρώτον την ποινήν πατροκτόνου δια της κοπής της δεξιάς χειρός και αμέσως έπειτα να δεχτή τας σφαίρας του εκτελεστικού αποσπάσματος». Το γραπτό του φανερώνει χαρακτήρα στοργικού οικογενειάρχη, δίκαιου ανθρώπου, καλού χριστιανού, θερμού πατριώτη, γνησίου τέκνου της Μάνης. Ο μόνος υπαινιγμός κατά του Καποδίστρια είναι η σύσταση προς τις προστάτιδες δυνάμεις να μην ανεχτούν στο μέλλον να “δουλωθή η Ελλάς από κανέναν άνθρωπον, αλλά να στηρίζουν την Ελευθερίαν της εις τους καλούς της νόμους”.

           Καταδικάστηκε για την πράξη του και εκτελέστηκε στις 9 Οκτωβρίου 1831 ημέρα Σάββατο, στο Ιτς Καλέ (Ακροναυπλία), παρουσία και του πατέρα του, Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, που ήταν εκεί φυλακισμένος από τον Καποδίστρια.

         Η «Γενική Εφημερίδα της Ελλάδος» βγήκε στις 30 Σεπτεμβρίου (12 Οκτωβρίου) 1831 με μαύρο περίγραμμα και ανέφερε: «Τρομερόν και φρικτόν άκουσμα! Μέγα και ανήκουστο δυστύχημα κατέλαβε την Ελλάδα! Άνδρες αιμάτων κατέβαψαν τας ανοσίους χείρας των εις το αίμα του Πατρός της Πατρίδος… δύο αλιτήριοι ο Κωνσταντίνος και Γεώργιος Μαυρομιχάλαι τον αφήρεσαν την ζωήν εκ μέσου του έθνους τον αγαπητόν αρχηγόν του». 

           Στο Ναύπλιο οι εφημερίδες αποκαλούν τους Μαυρομιχαλαίους «εθνοκατάρατους» και «πατροκτόνους». Αλλά η εφημερίδα «Απόλλων», της Ύδρας, πιάνει το σφυγμό του νησιού, που πανηγυρίζει για τη δολοφονία, γράφει ύμνους για τη δολοφονία του Καποδίστρια: «Οι δύο Μαυρομιχαλαίοι έγιναν μιμηταί του Αρμοδίου και του  Αριστογείτονος, του  Βρούτου και του Λογγίνου (Κάσσιου), διά να απαλλάξουσιν το έθνος από το τέρας της τυραννίας». Συν τοις άλλοις, ανακοινώνει την παύση της έκδοσης: «Παύωμεν την έκδοση της εφημερίδας μας, επειδή απολαύσαμεν το σκοπό μας. Ο τύραννος δεν υπάρχει πλέον».

********************

Η δολοφονία του Ιω. Καποδίστρια  στο Ναύπλιο μέσα από γκραβούρα της εποχής

            Ο Ιωάννης Καποδίστριας αναντίρρητα υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες πολιτικούς. Ίσως αυτό ήταν και η αιτία που τόσο νωρίς, τόσο άδοξα και καταστροφικά για το έθνος κατέληξε στον τάφο. Από τη στιγμή που αποδέχτηκε να κυβερνήσει την ρημαγμένη καθόλα Ελλάδα, έθεσε όλο του το είναι στη διάθεση της Πατρίδας. Στο έργο του αυτό ήρθε αντιμέτωπος με ντόπια και ξένα συμφέροντα, τα οποία συνασπίστηκαν εναντίον του και εν πολλοίς συνεργάστηκαν στην δολοφονία του. Ο Καποδίστριας, έχοντας να αντιπαλέψει χίλια μύρια προβλήματα, κατάφερε στα λιγότερα από τρία χρόνια της διακυβέρνησής του να αφήσει πίσω του ένα ιδιαίτερα πλούσιο έργο, παρά τα όποια σφάλματά του. 

             Η απόφαση του Καποδίστρια να προχωρήσει στη διανομή των Εθνικών Γαιών στους φτωχούς αγωνιστές, φαίνεται ότι αποτελούσε ένα ακόμα σημείο τριβής του Κυβερνήτη με τους Έλληνες προύχοντες και τους ξένους δανειστές, αφού η εθνικές γαίες αποτελούσαν το μοναδικό περιουσιακό στοιχείο του ελληνικού κράτους και άρα εγγύηση για αποπληρωμή των επαχθών δανείων που είχαν χορηγηθεί στην Ελλάδα το 1824 και 1825. Το έργο του όμως θα ανατρέπονταν εκ των έσω, πιθανότατα με τη “βοήθεια” Βρετανών και Γάλλων. 

            Ο ίδιος ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, το 1840, ακούγοντας κάποιον να κατηγορεί τον Καποδίστρια, ανέφερε: «Δεν μετράς καλά φιλόσοφε… Ανάθεμα στους Αγγλογάλλους που ήσαν η αιτία κι εγώ έχασα τους δικούς μου, γιό και αδελφό, και το Έθνος έναν άνθρωπο που δε θα τόνε ματαβρεί, και το αίμα του με παιδεύει ως τώρα………..».

           Σημειωτέον και για ιστορικούς λόγους πρέπει να  αναφέρουμε ότι ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, θυσίασε για την πατρίδα δύο γιούς, ήτοι τους: Ηλία Μαυρομιχάλη που σκοτώθηκε στα Στύρα Ευβοίας στις 12 Ιανουαρίου του 1822 και τον Ιωάννη Μαυρομιχάλη που έπεσε στο Νεόκαστρο στις 14 Απριλίου του 1825 (πληγώθηκε και πέθανε στην Κυπαρισσία), καθώς και τον αδελφό του Κυριακούλη που σκοτώθηκε  στις  4 Ιουλίου του 1822 στη Σπλάτζα –Φανάρι της Ηπείρου.

         Ενώ τα « Ελληνικά Χρονικά», εφημερίδα που εκδίδονταν στο Μεσολόγγι από το 1824, αναφέρει για τους Μαυρομιχαλαίους τα εξής: 

«Σιμά των ειρημένων Ηλία, και Κυριακούλη, η οικογένεια του Μαυρομιχάλη επρόσφερε νεωστί και τρίτην άλλην πολύτιμον θυσίαν εις τον ιερόν της ελευθερίας βωμόν, τον νέωτατον Ιωάννην Μαυρομιχάλην η θυσία αύτη όχι μόνον διέλυσεν ως ιστόν αράχνης πάσαν αδίκως πρότερον αποδοθείσαν κατηγορίαν εις τον γηραιόν πατέρα, Πέτρον Μαυρομιχάλην, αλλ' ηύξησαν έτι μάλλον την δόξαν και την υπόληψίν του• χωρίς να μικροψυχήση, ουδέ να δοθή όλως εις λύπην δια τον άωρον θάνατον του αγαπητού του υιού, ο γνήσιος ούτος Σπαρτιάτης εμπνευσμένος από βαθύτατον αίσθημα του πατριωτισμού επροσκάλεσεν ευθύς όλους τους συμπατριώτας του εις τα όπλα, και απεφάσισε μόνος του να τρέξη εις το πεδίον της μάχης δια να εκδικηθή το πολύτιμον αίμα αυτού του υιού του...» [φ. 30, 10 Απριλίου 1825].

                                    ****************      

          Για τον απροσδόκητο θάνατο  του Καποδίστρια, όλα τα γεωγραφικά διαμερίσματα της Ελλάδος έστελναν επιστολές συμπαράστασης στη Διοικητική Επιτροπή και καταδίκαζαν αυτό καθ΄ εαυτό το γεγονός της άνανδρης δολοφονίας του Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια.

        Μία τέτοια, απ’ τις πολλές επιστολές, είναι και η δακρύβρεχτος επιστολή δακρυρροούντων δυτικοελλαδιτών οπλαρχηγών για τον θάνατο του Καποδίστρια στα 1831.

        Την ανέσυρα από το αρχείο μου, σχετίζοντάς την αναντίρρητα και με τα προαναφερθέντα και την οποία παραθέτουμε ως κάτωθι. 

       Η επιστολή αυτή απευθύνονταν προς την τότε Διοικητική Επιτροπή της Ελλάδος (Αυγουστίνος Καποδίστριας, Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Ιωάννης Κωλέττης) που είχε σχηματισθεί στις 30 Σεπτεμβρίου 1831 από τη Γερουσία (πολιτικό –οικονομικό  όργανο που είχε δημιουργήσει ο Καποδίστριας) και στην οποία επιστολή, οι δυτικοελλαδίτες Οπλαρχηγοί που ευρίσκονταν τότε στο Μεσολόγγι, κατέθεταν  ενυπόγραφα δακρυρροούντες την πραγματική τους οδύνη για τον ξαφνικό και άδικο χαμό του κυβερνήτη της Ελλάδος Ιωάννη Καποδίστρια.         

          Φαίνεται ότι, μη ημπορώντας, λόγω αποστάσεως και των επικρατουσών τότε συνθηκών, να ευρεθούν στο δημόσιο προσκύνημα του Καποδίστρια στο Ναύπλιο, έστειλαν προς τη Διοίκηση σχετικό ψήφισμα, καταδεικνύοντας τοιουτοτρόπως τη  συμμετοχή τους στο εθνικό πένθος, υποσχόμενοι παράλληλα την άκρα ευπείθεια, αφοσίωση και υποταγή τους στη νέα Διοίκηση της Ελλάδος. Μάλιστα η επιστολή αυτή  υπογράφεται από τους επιζώντας τότε οπλαρχηγούς της Δυτικής Ελλάδος και με πρώτον τη τάξει τον Γεώργιο Νικολού Βαρνακιώτη και ακολούθως επικράτησαν οι υπογραφές ιεραρχικά και ανάλογα του βαθμού  που έφεραν αλλά και της προσφοράς τους στον αγώνα της Εθνικής Παλιγγενεσίας. 

        Η δακρύβρεχτος αυτή  επιστολή των δυτικοελλαδιτών οπλαρχηγών προς  τη  Διοικητική Επιτροπή της Ελλάδος και που  βρίσκεται αυτούσια στα ΓΑΚ (Γραμ. Στρατ. φ. 114), φέρει ημερομηνία 5 Οκτωβρίου 1831 και ερμηνευμένη από το πρωτότυπο, από εμάς, έχει επιλέξει ως εξής:

      «Προς  την Σεβαστήν Διοικητικήν Επιτροπήν της Ελλάδος

         Οι υποφαινόμενοι οπλαρχηγοί της Δυτικής Ελλάδος με ανέκφραστον λύπην εμάθομεν την πικροτάτην αγγελίαν της δολοφονίας του κοινού ημών πατρός του αοιδήμου Κυβερνήτου Ιω. Α. Καποδίστρια, ρομφαία δίστομος διήλθεν ημών τας καρδίας και κρουνοί δακρύων εκ των οφθαλμών ημών περιχυνόμενοι καταβρέχουσι, την γήν, την οποίαν τοσούτον η  βαθύνοια, η αρετή και η φιλόπατρι του αοιδήμου τούτου κατενεργέτησεν.

         Αλλά ποιος δύναται να ακούση αδακρυτί και άνευ οιμωγής τον θάνατον τοιούτου πατρός; ή τις δύναται να αισθανθή χωρίς βαθυτάτην εγκάρδιον θλίψιν την στέρησιν του σωτήρος τούτου της  Ελλάδος; Και τα αναίσθητα αυτά κτίσματα εις οίκιον εκινήθησαν.

      Απαρηγόρητα θρηνεί η Ελλάς, διότι εστερήθη το πολυτιμώτατον δώρον, το οποίον ο ύψιστος προς ανακούφισιν των δεινών της, προς θεραπείαν των πληγών της και προς επίταξιν της πολιτικής αναγεννήσεως τη εδωρήσατο.

        Θρηνεί η Ελλάς, διότι εις αυτόν έχασε τον φιλόστοργον πατέρα, τον ενάρετον πολίτην, τον αγαθόν Κυβερνήτην, τον άξιον και άγρυπνον πηδαλιούχον, τον μόνον να την φέρη εις την εντελή ανεξαρτησίαν και ευδαιμονίαν. Θρηνεί η Ελλάς, διότι βλέπει εαυτήν χήραν, τα τέκνα της ορφανά, την υπάρξίν της εις το άδηλον εκτειθημένον. Θρηνεί διότι έχασε το πάν.

       Ημείς δε εις αεί την μνήμην αυτού εν ταις καρδίαις ημών φέρομεν. Απέθανεν μεν, αλλά ζή. 

          Υστερήθημεν την σωματικήν του παρουσίαν, έχομεν όμως την άδολον, και ιεράν αυτού ψυχήν αοράτως μεθ΄ημών, ήτις πλησίον του θρόνου της δόξης στάσα  εύχεται υπέρ ημών και καθοδηγεί ημάς εις τα βελτίω. Τούτο και μόνον δύναται να παραμυθήση κατά μικρόν μέρος την θλίψιν μας, τούτο  δύναται να παρηγορήση την φιλτάτην του  Ελλάδα.

         Ευγνωμονούμεν δε προς την Σεβαστήν Γερουσίαν, ήτις έσπευσε να λάβη μέτρα περί της ησυχίας και  ευταξίας και  εσύστησε την Διοικητικήν ταύτην Επιτροπήν , προς την οποίαν  προσφέρομεν εγκαρδίως μ΄όλην την προθυμίαν άκραν ευπείθειαν και υποταγήν.

       Διετηρήσαμεν απαραμειώτως  την ησυχίαν και ευταξίαν και θέλει την διατηρήσωμεν μέχρι θανάτου και είμεθα έτοιμοι να εκπληρώσωμεν τας διαταγάς της Διοικητικής Επιτροπής με όλην την αφοσίωσιν, αφοσιωμένοι δε όλως δι όλου εις τα καθεστώτα, υποσημειούμεθα με βαθύτατον σέβας.»

       Ενυπόγραφος επιστολή των οπλαρχηγών της Δυτικής Ελλάδος για τον θάνατο του κυβερνήτη της Ελλάδος, Ιωάννη Α. Καποδίστρια, με ημερομηνία 5 Οκτωβρίου 1831 

        Η δε προαναφερθείσα πρωτότυπη χειρόγραφος ενυπόγραφη επιστολή των Δυτικοελλαδιτών Οπλαρχηγών που προαναφέρουμε από τα ΓΑΚ [Γραμ. Στρατ. Φ.114], δημοσιεύθηκε επίσης και στην εφημερίδα ΓΕΝΙΚΗ, φ. 79 στις 14 Οκτωβρίου 1831, της οποίας δημοσίευσης ευτυχίσαμε να την αλιεύσουμε προσφάτως στην αέναη έρευνά μας σε πρωτογενείς Αρχειακές πηγές των Γ.Α.Κ και των εφημερίδων του 1831, την οποία και σας παρουσιάζουμε ως ακολούθως.

Επιστολή Δυτικοελλαδιτών Οπλαρχηγών δημοσιευθείσα στην εφημερίδα ΓΕΝΙΚΗ, φύλο 79, Τετάρτη  14 Οκτωβρίου 1831 

**********

          Αντίστοιχες επιστολές, λόγω  δολοφονίας του Καποδίστρια και, συμπαράστασης προς την Διοικητική Επιτροπή της Ελλάδος, έχουμε  και από τη Δημογεροντία της Βόνιτσας στις  19 Οκτωβρίου 1831 και η οποία δημοσιεύθηκε στις 28 Νοεμ. 1831 στην  εφημερίδα ΓΕΝΙΚΗ και έχει ως ακολούθως:

Αναφορά της επαρχίας Βονίτσης 

ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

          «Μόλις έφθασε και εις ημάς η τρομερά αγγελία δια την δολοφονίαν του αειμνήστου και κοινού πατρός ημών και Κυβερνήτου και ως κεραυνός απερίγραπτα και περίεργα επέφερε και εις ημάς τα αποτελέσματα. 
        Ο γεωργός εν τω μεταξύ των εργασιών του έμπηξεν εις την γην το άροτρόν του και έμεινεν ωσεί νεκρός, αι χείρες του τεχνίτου  με την φωνήν ταύτην ακίνητοι και παραλυμέναι, και εις όλων εν γένει τα πρόσωπα η ωχρότης και ο παλμός, τα οποία συντροφεύουν τον έσχατον κίνδυνον της ζωής και του θανάτου. Όπως και αν υποτεθή το πράγμα, απαραδειγμάτιστον ως προς την συμφοράν μας. 
         Το μόνον, οπού μας παρηγορεί είναι τα συνετά και εμβρυθή μέτρα της Σεβαστής Γερουσίας, ως προς την περίστασιν ταύτην, δια την σύστασιν και την εξαίρετον εκλογήν των συμπληρούντων την Διοικητικήν Επιτροπήν ταύτην, και ο απαραδειγμάτιστος χαρακτήρ και η γενναιοψυχία του Προέδρου αυτή, του αξίου αυταδέλφου του αειμνήστου ευεργέτου μας πατρός και σωτήρος. 
        Ευχόμεθα δια ταύτα, δακρυρροούντες, την ουράνιον ευλογίαν επί των ημερών του, και την θείαν πρόνοιαν να διευθύνη και ενισχύη τας βουλάς σας και εργασίας, ώστε ενώπιον του κόσμου και των εθνών, και κατ΄ εξοχήν, των φιλανθρώπων και κραταιών Συμμάχων και προστατών μας, να δώσετε και να αποδείξετε το έθνος, πόσον εις βαθμόν λατρείας εσέβετο τα καθεστώτα, και πόσην συνησθάνθη λύπην δια την ανεκτίμητον απώλειαν του επι κεφαλή του, του οποίου απαρηγόρητα οδύρεται τον χαμόν δια τους ανεξαλείπτους χαρακτήρας ευγνωμοσύνης, δια τας οποίας απήλαυσεν ευεργεσίας επί των  αειμνήστων ημερών της πατρικής και σοφής Κυβερνήσεώς του.

    Παραπέμπομεν δε εις αιώνιον ανάθεμα τους εθνοκαταράτους πατροκτόνους και τους θεοστυγείς, κακοβούλους στασιαστάς, των οποίων τα διαβεβημένα  δραματουργήματα επέφερον πληγάς θανατηφόρους εις το έθνος, και τον έσχατον τούτον κίνδυνον, των οποίων επι κεφαλής ευχόμεθα τα επίχειρα. Διερμηνεύομεν δε και προς την Σεβαστήν Επιτροπήν την ευγνωμοσύνην μας δια τα οποία έλαβε συνετά και δραστήρια μέτρα, δια να διατηρηθή η ευταξία και λοιπά, καθομολογούντες πρόθυμον και ευπειθή αφοσίωσιν, και πάν ό,τι δύναται να συντελέση εις την ήσυχον των καθεστώτων διατήρησιν. 
      Παρακαλούντες δε να  ευρεστηθή όπως καταχωρηθή και η παρούσα μας εις την Γενικήν Εφημερίδα, και να διευθύνη αντίγραφον αυτής επικυρωμένον εις τους Συμμάχους Βασιλείς δια των Αντιπρέσβεων, όπως πληροφορηθή ο κόσμος και αυτοί την αθωότητα και την βαθείαν συναίσθησιν του έθνους ως προς  την περίστασίν ταύτην και την αγανάκτησιν του δια την στυγεράν  πατροκτονίαν του κοινού πατρός και ευεργέτου του. 

Με βαθυτάτην υποταγήν και σέβας υποσημειούμεθα.

Εν Βονίτση την 19 Οκτωβρίου 1831 

Οι ευπειθείς πολίτες της επαρχίας Βονίτσης: Δ. Φραγκοπούλης, Θ. Παπαβασίλης, Γ. Αδάμης, Θ.Α. Αρνής, Γ. Καλόγηρος, Ι. Χαλκιόπουλος Λογοθέτου, Δ. Δερβέναγας, Κ. Τζιλιμίγκρος. [έπονται κλπ υπογραφαί τον αριθ. 47]                         Επικυρούται η γνησιότης των όπισθεν υπογραφών παρά ταύτης της Επαρχιακής Δημογεροντίας Βονίτσης   

       Εν Βονίτση, τη 27 Οκτωβρίου 1831, Οι Δημογέροντες. Γ. Τσιδήμας, Α. Αρνής, ο Γραμματεύς Δ. Τζακαλότος.»  [ΓΕΝΙΚΗ , Φ.92/ 28-11-1831].

Επιστολή πολιτών και Δημογεροντίας της επαρχίας Βονίτσης υπογεγραμμένη στις 27  Οκτωβρίου 1831 στη Βόνιτσα, που ανέφεραν την οδύνη τους για τη δολοφονία του Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια 

             Αντίστοιχες αναφορές προς την Διοικητική Επιτροπή  της Ελλάδος [Αυγουστίνος Καποδίστριας, Θεοδ. Κολοκοτρώνης, Ιω. Κωλέττης] εστάλησαν, σχεδόν εκτός των Δημογεροντιών κάθε επαρχίας και απ΄ όλα τα στρατόπεδα της Ελλάδος. Από τη Δυτική Ελλάδα και απ’ την έδρα της Διοίκησης των στρατευμάτων, την εύανδρο Βόνιτσα της Ακαρνανίας, ο Γενικός Αρχηγός των στρατευμάτων της Δυτικής Ελλάδος, Βικέντιος Πίζας, στέλνει στις  11 Οκτωβρίου 1831 την ακόλουθη επιστολή.

       “Διερμηνεύς  των αισθημάτων του κατά το Μακρυνόρος στρατού λαμβάνω την τιμήν να της διευθύνω την έγκλειστον αναφοράν, δι ής  εκφράζει εναργώς την συναίσθησιν της  εγκαρδίου θλίψεως του δια τον θάνατον του αοιδίμου Κυβερνήτου και την οποίαν έχει αφοσίωσιν προς την Σεβ. Διοικητικήν Επιτροπήν και υποταγήν εις τα νεύματά της.

Καθυποβάλλων προς αυτήν του υπό την οδηγίαν μου τούτου στρατού τα αισθήματα, την παρακαλώ να δεχθή και την μετά σέβας βαθείαν υπόκλισίν μου .

     Εν Βονίτση την 11 Οκτωβρίου 1831. ο Γενικός Αρχηγός, Πίζας”. 

[ΓΕΝΙΚΗ, Φ.82/ Σαββάτο 24-Οκτ-1831]

            Ενώ απ’ το στρατόπεδο του Μακρυνόρους, επιφανείς δυτικοελλαδίτες αξιωματικοί, όπως οι: Γιώτης Βαρνακιώτης, Νικόλαος Στράτος, Βασ. Γούδας, Αθανάσιος Κουτσονίκας, Χρήστος Κουτσονίκας, Γεώργιος  Σουλτάνας, Δ. Μπότσαρης, Ν. Μπότσαρης, Νικόλαος Ζέρβας, Μ. Βελής, Δημήτρης ή Τσάμης Γριβογιώργος, Φώτης Κουσουρής, Νικόλαος Μαυρομμάτης, Κωνσταντής Βαλιανάκης, Ανδρέας Στούπας, Ιωάννης Πετιμέζης,  Ευστάθιος  Χεινόπωρος, Σπύρος Καρπούζης, Φίλης Νικολού Κασιανός, Νικόλαος Μπαμπινιώτης, Ιωάννης Δερβέναγας, Αποστόλης Γριβογιώργος, Ζήσιμος Μπρεστούρας, Κώστας Τζατζομήτσου, Τάτσης Δραγαμεστινός,  Δημήτης Ρόκος, Γιάννης Παλούκης, απευθυνόμενοι προς την Διοικητική Επιτροπή της Ελλάδος, ανέφεραν μεταξύ των άλλων, στην προσδιοριστική τους επιστολή που χαρακτηρίζονταν από άκρα αφοσίωση προς την τότε νεοεκλεγείσα Διοικητική Επιτροπή και τα εξής:

         “Το τολμηθέν ανοσιούργημα της πατροκτονίας, εις το ιερόν πρόσωπον του Κυβερνήτου της Ελλάδος κατεσπάραξε τας καρδίας τούτου του στρατοπέδου, το οποίον θρηνεί δικαίως του πράος νομοθέτου την αναιοπάθειαν, του εναρέτου πατρός του τον απροσδόκητον θανάτου. Αιμοβόροι Μαυρομιχάλαι! Οποίων θανάτων εστέ αντάξιοι! Οποίων συμφορών αυτουργοί! Αφού εσβέσατε τον φωστήρα, με του οποίου την σκοπιάν απέφευγε της πατρίδος το σκάφος παντός τρικυμίας τον κίνδυνο, και ήτον έγγιστα να προσαρμοσθή εις τον λιμένα της ησυχίας! 
       Αλλά σεις, πατέρες σεβάσμιοι, εκδικήσατε το πένθος της πατρίδος και εστέ βέβαιοι, οτι το στρατόπεδον τούτο θέλει διατηρήσει την ειρήνην και ευταξίαν και την χρεωστουμένην προς υμάς αφοσίωσιν, ως φύλακας της ιεράς παρακαταθήκης του Έθνους. Δεχθείτε ευμενώς παρακαλούμεν, τας εκφράσεις της ακροτάτης ημών υποληψίας, δι η υποκλινόμεθα με το προσήκον σέβας.

Εκ του Μακρυνόρους στρατοπέδου την 15 Οκτωβρίου 1831 “ [ΓΕΝΙΚΗ, Φ.82/ 24-Οκτ-1831]

********************

           Αλλά προς τη Διοικητική Επιτροπή της Ελλάδος εστάλησαν αναρίθμητες επιστολές και από την επαρχία της Μάνης, οι οποίες κατέθεταν τα διαπιστευτήριά τους προς την νέα κυβέρνηση, χαρακτηρίζοντας, δε τους Μαυρομιχαλαίους, ως Πατροκτόνους και μισερούς και υποσχόμενοι παράλληλα, ευπείθεια και υπακοή, στη νέα καθεστηκυία τάξη των πραγμάτων.

        Ας παρακολουθήσουμε αυτά τα ψηφίσματα αυτά των Μανιατών, όπως τούτα δημοσιεύονται στην εφημερίδα ΓΕΝΙΚΗ στις 11 Νοεμβρίου 1831, φ. 86-87 

Αναφορά της επαρχίας Μαΐνης (Μάνης) προς την ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ 

     «Έπρεπε να ριφθώμεν  εις την θάλασσαν από τους βράχους των οικιών μας  δια να μην φανώμεν πλέον εις το φώς του Ηλίου οι υπογεγραμμένοι, όχι να φαινώμεθα εις τον κόσμον, και να παρουσιαζώμεθα ενώπιον της Υ.Ε.

          Οι Πατροκτόνοι Κωνσταντίνος και Γεώργιος Μαυρομιχάλης, οι οποίοι εδολοφόνησαν τον κοινόν πατέρα της Ελλάδος, τον κοινόν ευεργέτην μας, και την ελπίδα της ευδαιμονίας μας, τον σεβαστόν και αείμνηστον Ι.Α.Καποδίστριαν, έτυχον να είναι γέννημα της πατρίδος μας. Οι υιοί του αναθέματος ούτοι, όλη των η γενεά και όλοι οι σύμβουλοι και οπαδοί της ανταρσίας και της συνενοήσεως εις την αποτρόπαιον πράξιν  καθ  ώραν αναθεματίζονται από ημάς, από τας γυναίκας μας, και από τα άκακα βρέφη. Ενδυμένοι ως σάκκους τα φορέματα του πένθους, εσθίοντες άρτον οδύνης και στεναγμών και τίλλοντες τας τρίχας της κεφαλής δεν είδομεν που να τρέξωμεν, και ιδού επαρουσιάσθη εν μέσω της μεγίστης των συμφορών, η αγγελία της πράξεως της Σεβ. Γερουσίας.

         Είμεθα ευγνώμονες εις την Σεβ. Γερουσίαν, η οποία δεν έλειψεν αυθημερόν να ψηφίση και να ονομάση υμάς, Κύριοι, Διοικητικήν Επιτροπήν της Ελλάδος διάδοχον του μακαρίου εκείνου ανδρός, εις του οποίου τας ημέρας εγεννήθη η ησυχία, εμψυχώθη το εμπόριον, έφερεν η γη καρπούς, ημέρευσεν η θάλασσα, και η Ελλάς όλη άρχισε να ανακαινίζεται, και να ελπίζη μιαν τύχην λαμπράν. Ως ακτίς φωτός εν μέσω ψηλαφητού σκότους διεκπεούσα η αγγελία, έφερεν εις κατάνυξιν τας θλιβεράς καρδίας μας και πρέπον εκρίναμεν το να παρουσιάσωμεν ταύτα τα αισθήματα εις την Υ.Ε.

      Η  Υ.Ε  εξεύρει, ότι η πηγή της ανταρσίας έχει την αρχήν της από τον διοργανισμόν της Ύδρας, εμόλυνε το Λιμένι, και ιδίως μόνην την μυσαράν οικογένειαν των Μαυρομιχαλιδών, εξ ης το μέγα έγκλημα της πατροκτονίας. Τι πταίει ο δυστυχής λαός; Τι πταίει ο γεωργός, ή άλλος τις εσθιων εν ιδρώτι άρτον; 

          Οι Μαυρομιχάλαι, πάντοτε αχόρταγοι πλούτου και δόξης, υπήρξαν και άλλοτε αίτιοι ταραχών και δυστυχιών, απατώντες και σύροντες μεθ΄ αυτών κάθε απηλπισμένον άνθρωπον, μαζώματα από κάθε επαρχίαν και πόλιν. Ούτοι λοιπόν με τοιούτους έπραττον τας ανομίας, και δι ειδήσεων των εγένετο όσαι κακίαι εμίανον της Σπάρτης τ΄ όνομα. 

         Αυτοί οι Μαυρομιχάλαι δια του Ηλία Κατσάκου Μαυρομιχάλη, του αφανισμού της Καλαμάτας, έκλεψαν το δικαίωμα  των Επαρχιών, πέρνοντες τον μεν και δε, και ονοματίσαντες άνευ της θελήσεώς μας Πληρεξουσίους έστειλαν εις Ύδραν, οι πλαστογράφοι και βιαστογράφοι, ανθρώπους ποταπούς, και του αυτού φρονήματος, τους οποίους εις το εξής δεν γνωρίζουν μήτε ως πατριώτας οι υποφαινόμενοι . 

       Τοιαύτα  φρικτά ατοπήματα επιθυμούμεν, Κύριοι, να τα ίδη ο κόσμος, ευχόμεθα να τεθώσιν ενώπιον των θρόνων των ευεργετών μας συμμάχων, και δεν αμφιβάλλομεν, ότι η Υ.Ε  θέλει πέμψη αντίγραφα  της παρούσης μας εις την Ευρώπην, συγκατανεύουσα την καταχώρησιν της και εις την Γενικήν Εφημερίδα.

      Υποσχόμενοι εις υμάς, Κύριοι, ευπείθειαν και υπακοήν, δεν αμφιβάλλομεν ότι θέλετε συντρέξει το στάδιον της τύχης του έθνους, το οποίον αδίκως συκοφαντείται, ως ομόφρον της αποστασίας και του φρικτού εγκλήματος , και ότι δια των προσπαθειών σας, το έθνος θέλει αθωωθή και απαλαχθή αφ΄ όσας του επρόσαψε κηλίδας μία πικροτάτη και εχθρά του Θεού και των ανθρώπων φατρία, και αξία κολάσεως.

     Νεύσατε, Κύριοι, και με την ευχήν και βοήθειάν σας ελπίζομεν εκεί να ευρεθή παρηγορία, όπου ρίπτουσα η Σπάρτη, ο καθείς μιαν πέτραν, θέλομεν θάψει μιαν βδελυκτήν οικογένειαν, και θέλει υψωθή εκεί εις το Λιμένι έν όρος δια να λέγουν οι αιώνες «εδώ είναι το λιθόστρωτον ανάθεμα των Μαυρομιχαλών».

        Η ταπεινή αύτη μας αναφορά διευθύνεται με τον Κύριον Νικόλαον Πιεράκον, ο οποίος στέλλεται Πληρεξούσιος δια την Εθνικήν Συνέλευσιν, τον οποίον υποχρεώσαμεν να παραστήση και προφορικώς την αφοσίωσίν μας, και τελείαν υπακοήν εις τας διαταγάς της Σεβ. Κυβερνήσεώς μας.

Υποσημειούμεθα με βαθύτατον σέβας.

Οι ευπειθέστατοι και ταπεινότατοι κάτοικοι της επαρχίας Μαΐνης.

Εκ της Τζημάβου, Μοναστήριον των Αγίων Πάντων, την 14 Οκτωβρίου 1831

    Ο Επίσκοπος Μαΐνης Ιωσήφ, Οικονόμος Ξηραφάς, Δ, Μπρατάκος Δημογέρων, Π. Δημητράκος, Δ. Γρηγορακάκος, Τζ. Νικολόπουλος, Γ. Σταθάκος, Ν. Γιαννάκος, Π. Κυριακόπουλος, Γ. Νικολόπουλος, Ν. Τζιτζιρης. Έπονται και αι λοιπαί υπογραφαί τον αριθμό 282. 

Αποτελέσματα της δολοφονίας του Καποδίστρια   

        Κάτω από αυτές τις συνθήκες, η Διοικητική Επιτροπή του 1831, έπαψε τη λειτουργία της, αφού πρώτα προηγήθηκαν δυο Εθνοσυνελεύσεις από αντιμαχόμενες παρατάξεις (Ε΄ Εθνοσυνέλευση, στην Περαχώρα και η άλλη στο Άργος). Ο  Αυγουστίνος Καποδίστριας στις 28 Μαρτίου του 1832, παρέλαβε τη ταριχευμένη σορό του αδελφού του Ιωάννη, την αλληλογραφία του και κάποια από τα προσωπικά του αντικείμενα και επιβιβαζόμενος σε ρωσική φρεγάτα αναχώρησε για την Κέρκυρα.

       Ο Κωλέττης, ονομάζοντας το κόμμα του Συνταγματικό διοργάνωσε στρατόπεδο στην Περαχώρα πάνω από το Λουτράκι  Κορινθίας με Ρουμελιώτες στρατιωτικούς και σχημάτισε προσωρινή κυβέρνηση, με νομιμοποίηση από την Δ΄ κατ΄ επανάληψη εθνική Συνέλευση που την  αποτελούσαν οι: Ιω. Κωλέττης, Ανδρέας Ζαΐμης και Γεώργιος Κουντουριώτης. Και αλλού ο Μαυροκορδάτος με έδρα τα Μέγαρα, όπου σχηματίστηκε δεύτερη εθνοσυνέλευση (η Δ' κατ' επανάληψιν) που δεν αναγνώριζε αυτήν που είχε γίνει στο Άργος (Ε' Εθνοσυνέλευση). Η κυβέρνηση αυτή είχε δυο γραμματείς (υπουργούς) με τίτλους και καθήκοντα . 

        Δηλαδή πλήρης αναρχία, έρεβος πολιτικό και, πάνω απ΄ όλα, εθνικός διχασμός!!!

        Τον Μάιο 1832, υπογράφτηκε στο Λονδίνο η συνθήκη για την εκλογή του Όθωνα ως βασιλιά της Ελλάδας, για να τεθεί τέρμα στην αναρχία. Η  Ε΄ Εθνοσυνέλευση τον Ιούλιο του 1832 εγκρίνει την απόφαση της επιλογής του Όθωνα. Τον Ιανουάριο του 1833 γίνεται η άφιξη του Όθωνα και η εξουσία περνά στην Αντιβασιλεία (Αρμασμπεργκ, Χέυδεν, Μάουερ), η οποία διατηρεί την κυβέρνηση που μέχρι τότε διοικούσε τη χώρα και αποτελούνταν από τους: 

     Σπυρίδων Τρικούπης, πρόεδρος και υπουργός εξωτερικών, Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος υπουργός Οικονομικών, Χριστόδουλος Κλωνάρης υπουργός Δικαιοσύνης, Ιάκωβος Ρίζος Νερουλός υπουργός Εσωτερικών και Παιδείας, Κων/νος  Ζωγράφος υπουργός Στρατιωτικών, Δημήτριος Βούλγαρης υπουργός Ναυτικών. Οι παραπάνω αποτέλεσαν την πρώτη κυβέρνηση του Βασιλείου της Ελλάδας τον Ιανουάριο του 1833.

       Αυτή ήταν εν ολίγοις η εμφυλιοπολεμική κατάσταση στα 1831 στην Ελλάδα, καθώς και τα επακόλουθα που ήλθαν με την εγκαθίδρυση, από τις ξένες δυνάμεις (Γαλλία, Αγγλία, Ρωσία), του θεσμού της βασιλείας.

Νίκος Θεοδ. Μήτσης

Αρχοντοχώρι (Ζάβιτσα) Ξηρομέρου 

Share :

Facebook Google+ Twitter

Related Posts :