Κάθε Μ. Τρίτη ψάλλεται στην Εκκλησία το τροπάριο της Κασσιανής, που ξεκινάει με το στίχο "Κύριε, η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα γυνή".
Στη συνείδηση των περισσότερων πιστών η Κασσιανή ταυτίζεται με την αμαρτωλή γυναίκα του τροπαρίου, που το έγραψε για να εξιλεωθεί. Δυστυχώς η Ιστορία επιφύλαξε τη σπίλωση για τη γυναίκα που έδωσε το όνομά της σε ένα αριστουργηματικό έργο της.
Για να δούμε ποια πραγματικά ήταν η Κασσιανή, θα χρειαστεί να ανατρέξουμε στα χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, τότε που ο αυτοκράτορας Θεόφιλος είχε έρθει σε ηλικία γάμου και έπρεπε να διαλέξει σύζυγο.
Για το σκοπό αυτό η μητέρα του Ευφροσύνη διοργάνωσε στη μεγαλόπρεπη αίθουσα Τρικλίνιο των ανακτόρων της Κωνσταντινούπολης τελετή, στην οποία παρευρέθηκαν οι "κάλλιστες παρθένες" ,δηλαδή οι πιο όμορφες αρχοντοπούλες της αυτοκρατορίας.
Ο αυτοκράτορας θα περνούσε από μπροστά τους και σ'αυτή που θα διάλεγε για σύζυγό του θα έδινε ένα χρυσό μήλο, σημάδι της προτίμησής του. Ανάμεσά τους ξεχώριζε η Εικασία, μια πανέμορφη κοπέλα προικισμένη με πολλά χαρίσματα και μεγάλη μόρφωση. Η ομορφιά της θάμπωσε το Θεὀφιλο, που όμως πριν της δώσει το χρυσό μήλο θέλησε να διαπιστώσει ότι και η εξυπνάδα της ήταν ανάλογη με την ομορφιά της.
Γι' αυτό της είπε "διά γυναικός ερρύη τα φαύλα" δηλαδή από τη γυναίκα προέρχονται τα χειρότερα, εννοώντας την Εύα. Τότε η Κασσιανή τού απάντησε: "και διά γυναικός ερρύη τα κρείττω", εννοώντας την Παναγία, που γέννησε το Σωτήρα Χριστό. Η έξυπνη απάντηση δεν άρεσε στο Θεόφιλο και γι' αυτό δεν έδωσε στην Εικασία το χρυσό μήλο αλλά στη Θεοδώρα.
Μετά το περιστατικό η Εικασία έγινε μοναχή. Αποτραβήχτηκε στη γαλήνη και την ηρεμία του μοναστηριού, όπου συνδυάζοντας το έμφυτο καλλιτεχνικό της ταλέντο με το βαθύ θρησκευτικό της συναίσθημα έγραψε υπέροχους ύμνους, όπως "Το τροπάριο της Κασσιανής. Η ποιήτρια αντλεί το θέμα της από το γνωστό περιστατικό του Ευαγγελλίου που αναφέρεται στην ανώνυμη αμαρτωλή γυναίκα, τη μοιχαλίδα, που ο Χριστός έσωσε από βέβαιο λιθοβολισμό για το ηθικό της παράπτωμα, με τα παροιμιώδη λόγια του "Ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθον βαλέτω". Κι όταν αργότερα ο Ιησούς βρέθηκε στο σπίτι του Σίμωνα του Φαρισαίου η αμαρτωλή γυναίκα αισθάνεται την ανάγκη να εκφράσει την ευγνωμοσύνη της και την αφοσίωσή της στο Σωτήρα Χριστό. Με δάκρυα στα μάτια πλένει με μύρα τα πόδια του Χριστού και τα σκουπίζει με τα ξέπλεκα μαλλιά της.
Μέσα από την άκρα ταπείνωσή της αποδεικνύει τη βαθιά μεταστροφή του βίου της και την έμπρακτη μετάνοιά της για τον προηγούμενο αμαρτωλό βίο της.
Αυτή η αμαρτωλή που προσφέρει μύρα στα πόδια του Ιησού και ζητάει το έλεός του δεν μπορεί να είναι η Κασσιανή, γιατί η Κασσιανή γεννήθηκε μεταξύ του 800 και 810.
Όμως, και παρά τη σπίλωση που της έκανε η Ιστορία, η Κασσιανή κατάφερε να αφήσει ένα αριστουργηματικό έργο, που μέσα απο τα δραματικά του λόγια αδερφώνει μοναδικά την ενοχή με την αθωότητα, την αμαρτία με την μετάνοια.
Γι' αυτό της είπε "διά γυναικός ερρύη τα φαύλα" δηλαδή από τη γυναίκα προέρχονται τα χειρότερα, εννοώντας την Εύα. Τότε η Κασσιανή τού απάντησε: "και διά γυναικός ερρύη τα κρείττω", εννοώντας την Παναγία, που γέννησε το Σωτήρα Χριστό. Η έξυπνη απάντηση δεν άρεσε στο Θεόφιλο και γι' αυτό δεν έδωσε στην Εικασία το χρυσό μήλο αλλά στη Θεοδώρα.
Μετά το περιστατικό η Εικασία έγινε μοναχή. Αποτραβήχτηκε στη γαλήνη και την ηρεμία του μοναστηριού, όπου συνδυάζοντας το έμφυτο καλλιτεχνικό της ταλέντο με το βαθύ θρησκευτικό της συναίσθημα έγραψε υπέροχους ύμνους, όπως "Το τροπάριο της Κασσιανής. Η ποιήτρια αντλεί το θέμα της από το γνωστό περιστατικό του Ευαγγελλίου που αναφέρεται στην ανώνυμη αμαρτωλή γυναίκα, τη μοιχαλίδα, που ο Χριστός έσωσε από βέβαιο λιθοβολισμό για το ηθικό της παράπτωμα, με τα παροιμιώδη λόγια του "Ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθον βαλέτω". Κι όταν αργότερα ο Ιησούς βρέθηκε στο σπίτι του Σίμωνα του Φαρισαίου η αμαρτωλή γυναίκα αισθάνεται την ανάγκη να εκφράσει την ευγνωμοσύνη της και την αφοσίωσή της στο Σωτήρα Χριστό. Με δάκρυα στα μάτια πλένει με μύρα τα πόδια του Χριστού και τα σκουπίζει με τα ξέπλεκα μαλλιά της.
Μέσα από την άκρα ταπείνωσή της αποδεικνύει τη βαθιά μεταστροφή του βίου της και την έμπρακτη μετάνοιά της για τον προηγούμενο αμαρτωλό βίο της.
Αυτή η αμαρτωλή που προσφέρει μύρα στα πόδια του Ιησού και ζητάει το έλεός του δεν μπορεί να είναι η Κασσιανή, γιατί η Κασσιανή γεννήθηκε μεταξύ του 800 και 810.
Όμως, και παρά τη σπίλωση που της έκανε η Ιστορία, η Κασσιανή κατάφερε να αφήσει ένα αριστουργηματικό έργο, που μέσα απο τα δραματικά του λόγια αδερφώνει μοναδικά την ενοχή με την αθωότητα, την αμαρτία με την μετάνοια.
