Γράφει :Ο Αλέξανδρος Χ.Παλιούρας
Είναι
γνωστό ότι το χωριό μας έπασχε από
έλλειψη νερού όχι μόνο άρδευσης άλλα
κυρίως ύδρευσης. Το πρώτο δίκτυο ύδρευσης
κατασκευάσθηκε στις αρχές της δεκαετίας
του 50.Μέχρι τότε οι βασικές ανάγκες
καλύπτονταν με τη μεταφορά νερού από
τα κατά τόπους πηγάδια με τα γνωστά
μεταφορικά μέσα(άλογα,γαϊδούρια η
μουλάρια),(υπήρχαν και ένα-δυό κάρα) .Η
ανάγκη αυτή ανέπτυξε την ευρηματικότητα
των συγχωριανών μας και τους οδήγησε
στην δημιουργία δεξαμενών για συγκέντρωση
του βρόχινου νερού,ώστε να καλύψουν τις
βιολογικές τους ανάγκες σε πόσιμο νερό.
Τέτοιες δεξαμενές -στέρνες δημιούργησαν
όχι μόνο έξω από τα σπίτια τους άλλα σε
κάποιες περιπτώσεις και μέσα σε αυτά.
Μια τέτοια στέρνα,όπως αποκαλούταν,σε
αντιδιαστολή με την δεξαμενή όπου
συγκεντρωνόταν νερό για κάθε χρήση,
είναι και αυτή που σώζεται μέχρι σήμερα
στο παλιό καφενείο του αείμνηστου
μπάρμπα-Νίκου Θανασούλα στην πάνω
πλατεία του χωρίου μας. Η στέρνα αυτή,όπως
μας διηγείται ο γιος του Γεώργιος Ν.
Θανασούλας,κατασκευάστηκε χειρωνακτικά
με τα οποία μέσα- εργαλεία υπήρχαν την
εποχή εκείνη(δεκαετία του 30).Μελέτητης-
κατασκευαστής-εργάτης ο αείμνηστος
μπάρμπα Νίκος Θανασούλας που είχε
αγοράσει το οίκημα,μαζί με τον αδερφό
του Χαράλαμπο,και στη συνεχεία το
επέκτεινε,από το Δημήτρη Παπαδημητρίου.
Για την κατασκευή της,εκτός των
άλλων,χρησιμοποιήθηκε και το
σκαρπέλο,(εργαλείο -κοπίδι από ατσάλι)ώστε
να αντιμετωπισθεί η δυσκολία που συνάντησε λόγω ύπαρξης βράχου. Η στέρνα έχει βάθος 8
πήχεις,περίπου 5.5 μέτρα και περίμετρο
2.5 μέτρα. Το εξωτερικό μέρος του στομίου
περιβαλλόταν με υπερυψωμένο κτίσιμο,ύψους
0.8 μέτρων και καλυπτόταν από μεταλλικό
σκέπασμα πάχους 4-5 χιλιοστών. Όταν τα δύο αδέλφια, Χαράλαμπος και Νίκος Θανασούλας,
χώρισαν ο ένας λειτούργησε το μισό
οίκημα ως καφενείο και ο άλλος το άλλο
μισό ως παντοπωλείο χωρίζοντας στη μέση
και το στόμιο της στέρνας.
Το γέμισμα
εξασφαλίζονταν από το βρόχινο νερό που
συγκεντρωνόταν με τα κιούνια,που ήταν
τοποθετημένα στο τελείωμα της
κεραμοσκεπής,και με ένα σωλήνα το νερό
μεταφερόταν στο εσωτερικό της στέρνας.
Οι πρώτες βροχές καθάριζαν τα κεραμίδια από χώματα,σκόνες ή μικροαντικείμενα
και στη συνεχεία μετα την τέταρτη η
πέμπτη βροχή επιτρεπόταν η εισροή του
νερού στη στέρνα.
Το νερό γάργαρο και
δροσερό συνόδευε πάντα το λουκούμι,το
ούζο,τον καφέ ή όποιο αφέψημα και
χρησιμοποιούταν και στην καθαριότητα.
Δεν ήταν όμως μόνο πρακτική η χρήση της
στέρνας,άλλα προσέδιδε παράλληλα και
αισθητική χροιά στο χώρο. Χρησιμοποιήθηκε
και σαν τραπεζάκι, επειδή βρισκόταν
κοντά στο διαχωριστικό της αίθουσας
του καφενείου με τα ράφια και το
ταμείο,(μπεζαχτάς)και εκεί μόνιμα καθόταν
ο καφετζής με τους πιο "δικούς του"
δίνοντας ξεχωριστό τόνο γραφικότητας
και έχοντας ταυτόχρονα την εποπτεία
του χώρου. Η στέρνα αυτή παραμένει όπως
τότε μέχρι και σήμερα,όχι γεμάτη νερό,άλλα
γεμάτη από τις διηγήσεις των συγχωριανών
μας-πελατών που έζησαν εκείνα τα πέτρινα
χρόνια. Το καφενείο του μπάρμπα Νίκου
Θανασούλα το λειτούργησε μέχρι και τη
δεκαετία του 80 ο γιος του Γιώργος και
από τότε εξακολουθεί να είναι κλειστό.
Το παντοπωλείο του Χαράλαμπου Θανασούλα
πουλήθηκε την δεκαετία του 90 στο Νίκο
Ευάγγελου Παλιούρα και λειτουργεί μέχρι
και σήμερα σαν καφενείο. Δεν υπάρχει
βέβαια το μεταλλικό κάλυμα (σοφράς)που
κάλυπτε τη στέρνα γιατί τό άνοιγμα κλείστηκε με μπετόν. Ο
λόγος που επέβαλλε κάτι τέτοιο εξηγείται
μόνο από το γεγονός ότι όσο αλλάζουν οι
κοινωνικές συνθήκες αλλάζουν και οι
αντιλήψεις των ανθρώπων. Το σφράγισμα
της στέρνας ίσως σηματοδοτεί και το
σφράγισμα των αναμνήσεων -διηγήσεων
μιας ολόκληρης πεντηκονταετίας.
FOTO:Μπαμπίνη ΙΝ
